Μπορεί ο Πρόεδρος Τραμπ να αποσύρει τις Ηνωμένες Πολιτείες από τη Συμφωνία για το Κλίμα, αλλά δεν μπορεί να επιβάλλει στις επιχειρήσεις και στις τοπικές αρχές να μην ακολουθούν, αν το επιλέξουν, τις βασικές αρχές της Συμφωνίας όπως τα προβλεπόμενα όρια των ρύπων κλπ.

Μήπως έφτασε η ώρα όλοι οι «παίκτες» σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο να αποδείξουν ότι είναι ένα βήμα πιο μπροστά από τις εθνικές τους κυβερνήσεις ή τους ηγέτες τους; Μήπως έφτασε η ώρα να περάσουμε σε ουσιαστική διακυβέρνηση «από τα κάτω» σε ζητήματα όπως η κλιματική αλλαγή, η περιβαλλοντική προστασία και όχι μόνο;

Ο Τραμπ αποφάσισε να είναι ο «αξιόπιστος» ηγέτης, ο οποίος ότι υποσχέθηκε θα το κάνει πράξη και επειδή είναι εξαιρετικά δύσκολο να εξαλείψει την ανεργία σε κάθε γωνία της Αμερικής, να αντιμετωπίσει τις κοινωνικές ανισότητες, οι οποίες γιγαντώνονται, την φτώχεια και την τρομοκρατία, αποφάσισε να εξαντλήσει την «αξιοπιστία» του στα θέματα της κλιματικής αλλαγής και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Μόλις λίγες μέρες πριν ανακοίνωσε τη μη συμμετοχή των ΗΠΑ στη συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή. Αγνοώντας επιδεικτικά τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στα φτωχότερα στρώματα της ίδιας της χώρας του, στις αναπτυσσόμενες χώρες και στις επόμενες γενεές. Αγνοώντας επιδεικτικά τις μεγάλες ροές περιβαλλοντικών προσφύγων οι οποίες ήδη περιπλανώνται ανά τις ηπείρους και βαίνουν συνεχώς αυξανόμενες.

Η εποχή των αφ' υψηλού διανοούμενων ή των απαθών πολιτών, οι οποίοι απλώς «ανατριχιάζουν» παρακολουθώντας τα τεκταινόμενα από το αναπαυτικό τους σαλόνι έχει περάσει ανεπιστρεπτί.

 

Από τον «Πύργο» του θα παρακολουθεί τους ρακένδυτους συμπολίτες του αναλογιζόμενος πόσο ξεχωριστός ηγέτης-επιχειρηματίας είναι, απαξιώνοντας τους υπόλοιπους και ενισχύοντας αποκλειστικά τα δικά του κέρδη.

Ωστόσο, ανάλογες προσωπικότητες αναδεικνύονται σε όλο τον κόσμο. Η έλλειψη παιδείας, η αχαλίνωτη καπιταλιστική μεγέθυνση, η ανεργία και η εξαθλίωση εξέθρεψαν επικίνδυνες πλάνες στους ανθρώπους. Η ρητορική του μίσους, ο ρατσισμός, η ισοπέδωση, ενισχύονται και οι ήρεμες, δημοκρατικές φωνές όλο και πιο δύσκολα ακούγονται. Το τέρας του μίσους μας καλεί να του μοιάσουμε και όλο και δυσκολότερα του αντιστεκόμαστε, καταδικάζοντας συλλήβδην πρόσωπα, θρησκείες και πολιτισμούς.

Καλούμαστε όλοι και όλες να διακρίνουμε τις πραγματικές διαστάσεις των προβλημάτων. Καλούμαστε να αναγνωρίσουμε την ανυπολόγιστη οικονομική ενίσχυση ομάδων-απρόσωπων funds, την αχαλίνωτη παγκοσμιοποίηση, την φτωχοποίηση εκατομμυρίων ανθρώπων και την ανελέητη εκμετάλλευση των πλουτοπαραγωγικών πηγών των αδύναμων χωρών αναδιανέμοντας τον πλούτο (χρυσός, πετρέλαιο, φυσικό αέριο) σε μειοψηφίες διευρύνοντας δραματικά τις ανισότητες.

Στις πολλαπλές προκλήσεις, τις οποίες ο πλανήτης αντιμετωπίζει, θα πρέπει να αναλάβουμε αποτελεσματική δράση προτάσσοντας συστηματικά το περιφερειακό και το τοπικό. Η κοινωνία των πολιτών, τα κόμματα, οι επιχειρήσεις, τα σωματεία, οι φορείς και κυρίως το τοπικό κράτος (π.χ. ο κυβερνήτης της Ν. Υόρκης στην περίπτωση των ΗΠΑ) με σοβαρότητα και αξιοπιστία έχουν τη δυνατότητα να διαδραματίσουν έναν αποφασιστικό ρόλο.

Η δυναμική των παραπάνω, «κόντρα» στις αποφάσεις των εθνικών ηγετών θα είναι η μεγάλη πρόκληση αλλά και η μεγάλη δοκιμασία. Ίσως έφτασε η ώρα, όπου η θεωρία της συμμετοχικής διακυβέρνησης μπορεί περισσότερο από ποτέ να γίνει πράξη αποδυναμώνοντας απολυταρχικές ηγεσίες και επαναπροσδιορίζοντας τον ρόλο του πολίτη σε μια περισσότερο ανθρωποκεντρική και προοδευτική προοπτική.

Η εποχή των αφ' υψηλού διανοούμενων ή των απαθών πολιτών, οι οποίοι απλώς «ανατριχιάζουν» παρακολουθώντας τα τεκταινόμενα από το αναπαυτικό τους σαλόνι έχει περάσει ανεπιστρεπτί. Επομένως, είτε αντιλαμβανόμαστε την κρισιμότητα της περιόδου που διανύουμε και συν-διαμορφώνουμε την επομένη μέρα είτε απλώς βυθιζόμαστε στην απραξία και στη μισαλλοδοξία με απροσδιόριστες συνέπειες στο άμεσο μέλλον.

Ζέφη Δημαδάμα