Ένα μικρό σπίτι με κήπο, οι χαράδρες και οι απόκρημνες, βραχώδεις πλαγιές του ποταμού Οκά, λειβάδια άλλοτε ανθισμένα και καταπράσινα κι άλλοτε κατάλευκα, σκεπασμένα από το κάτασπρο στρώμα του χιονιού, μια πετρόκτιστη εκκλησία και πιο πέρα να απλώνονται τα αχανή ,πυκνά δάση. Η απεραντοσύνη της ρωσικής γης και η ευωδία των δασών και των λιβαδιών της ήταν η πρώτη εικόνα της πατρίδας και οι πρώτες μνήμες των παιδικών χρόνων του Σεργκέι Γεσένιν.

Γεννήθηκε και μεγάλωσε στο χωριό Κονσταντίνοβο της περιοχής του Ριαζάν στις  όχθες του ποταμού Οκά.

Η ιδιαίτερη πατρίδα του, η περιοχή του Ριαζάν φημίζεται για τη λαϊκή της παράδοση και τα δημοτικά της τραγούδια. Στην οικογένειά του όλοι τραγουδούσαν, απάγγελλαν και διηγόνταν λαϊκά παραμύθια. Η μητέρα του τραγουδούσε δημοτικά τραγούδια και η γιαγιά του διηγόταν με ιδιαίτερη παραστατικότητα λαϊκά παραμύθια. Στο σπίτι τους πολλές φορές φιλοξενούσαν περιπλανώμενους προσκυνητές, στράνικ (странник ) , όπως τους λένε στη Ρωσία, οι οποίοι ζούσαν από την ελεημοσύνη των πιστών. Αργότερα ο ποιητής είπε ότι μεγάλωσε αναπνέοντας τη λαϊκή παράδοση ,τα τραγούδια και τα παραμύθια και ακριβώς αυτά ήταν που τον ώθησαν στην ποίηση.

"Θυμάμαι το δάσος, το μεγάλο δρόμο που ήταν γεμάτος λακκούβες. (...) Συχνά μαζεύονταν στο σπίτι μας τυφλοί, ζητιάνοι, πλανόδιοι χωριάτες, λέγαν ψαλμωδίες για τον όμορφο παράδεισο (...) Η γριά παραμάνα μου μούλεγε παραμύθια, όλα εκείνα τα παραμύθια που ακούνε και ξέρουν τα χωριατόπαιδα. Ο παππούς μου τραγουδούσε παλιά τραγούδια - συρτά και λυπητερά. Τα Σαββατόβραδα και τις Κυριακές, μου διηγιόταν άγιες ιστορίες απ' τη Βίβλο

"(Σεργκέι Γεσένιν Αυτοβιογραφία. Απόδοση Γιάννη Ρίτσου)

Η πρόσληψη του κόσμου μέσα από τη λαϊκή παράδοση και τη ρωσική φύση ήταν καθοριστικοί παράγοντες για την ψυχοσύνθεση και το ποιητικό έργο του Σεργκέι Γεσένιν.

Οι γονείς του τον έστειλαν στη Μόσχα για να σπουδάσει και να γίνει δάσκαλος. Ο νεαρός Σεργκέι έφτασε στη Μόσχα έχοντας μαζί του τους πρώτους στίχους του και την πεποίθηση ότι θα γίνει ποιητής. Όμως, κανείς δεν δημοσίευσε τα πρώτα ποιήματα του άγνωστου νεαρού από την επαρχία.

Αργότερα, με τη βοήθεια του ποιητή Αλεξάντρ Μπλόκ δημοσιεύτηκαν τα πρώτα ποιήματά του που αγαπήθηκαν πολύ και αμέσως. Η ποίησή του εκφράζει την αντίληψη που έχει ο ρωσικός λαός για τον κόσμο, είναι στενά συνδεδεμένη με τη ρωσική φύση, τις παραδόσεις και τις συνήθειες του ρωσικού λαού.

Η  "νεο αγροτική", όπως ονομάστηκε, ποίηση έψαχνε τα αληθινά ιδανικά στο παρελθόν και στον αρχετυπικό άνθρωπο που ζει μέσα στη φύση και αντιμετώπιζε με σκεπτικισμό τον δυτικό τρόπο ζωής. Ο συνδιασμός της αγάπης για τη ζωή της αγροτικής Ρωσίας και ο μελαγχολικός χαρακτήρας των στίχων του δίνουν το ιδιαίτερο χρώμα της ποίησής του.

"(...)Το ίσο χαλί των χωραφιών που αγάπησα
γυμνόποδος δε θα πατήσω.
Αντίο, ωραίες περιπλανήσεις μου,
των αισθημάτων μου άγρια δάση•
(...)
Φύλλα από μαυρισμένο μέταλλο
Σκορπάει τριγύρω το σφεντάνι.
Ευλογημένο ας είναι ό,τι άνθησε
Πάνω στη γη και θα πεθάνει.

(Σεργκέι Γεσένιν απόδοση Γιάννη Ρίτσου)

Το 1919 ο Σεργκέι Γεσένιν ίδρυσε την "Ένωση ελεύθερα σκεπτόμενων",  ένωση ελεύθερων διανοούμενων και καλλιτεχνών και το κίνημα του ιμαζινισμού. Ο όρος προέρχεται από τη λατινική λέξη image, που σημαίνει εικόνα και ποιητική παράσταση. Στην ποίηση του ιμαζινισμού η ποιητική εικόνα έχει κυρίαρχη θέση. Οι ποιητικές παραστάσεις δεν ακολουθούν τη χρονολογική σειρά αλλά τη ψυχολογική επίδραση που ασκούν πάνω στον ποιητή. Οι ιμαζινιστές ίδρυσαν το καφέ "Το στέκι του Πήγασου" στην οδό Τβερσκάγια στη Μόσχα. Στο καφέ συναντιούνται και απαγγέλλουν διανοούμενοι, ποιητές, ζωγράφοι και ηθοποιοί. Συζητούν και συχνά λογομαχούν για την τέχνη, τον κινηματογράφο, το θέατρο, τη ζωγραφική και τη ποίηση.

Είναι τα πρώτα χρόνια της επανάστασης και η σύγκρουση των δύο εποχών είναι πολύ ισχυρή και είναι ικανή να συνθλίψει πολλούς ανθρώπους. Για τον Σεργκέι Γεσένιν στο καφέ αυτό αρχίζει η μποέμικη ζωή και ο αλκοολισμός. Πότης, ταραξίας και καβγατζής ταξίδεψε πολύ, έζησε ζωή μποέμικη με πολλές σχέσεις, σύντομους γάμους και παιδιά που άφηνε στις μητέρες τους.

"(...) Κλέφτης και λωποδύτης ίσως θάμουν
αν δεν γεννιόμουνα ποιητής.
Ξερακιανός, κοντός, ανάμεσα στ'αγόρια,
σαν ήρωας φάνταζα παντοτινά •
στο πατρικό μου,με σπασμένη μύτη,
το δείλι γύριζα συχνά πυκνά.

Μπρος στην τρομάρα της μητέρας μου, απ' το στόμα
το ματωμένο στράγγιζα με αργή φωνή:
"Δεν είναι τίποτα.Σκόνταψα σε μια πέτρα.
Ως αύριο,θα το δεις ,θαχει ψηθεί "

Όμως και τώρα ,να ,που χει παγώσει
το κόχλασμα εκείνης της εποχής,
μια ανήσυχη, θρασύτατη ζωντάνια
στα ποιήματά μου να ξεχύνεται θα δεις.

Συνάζονται χρυσός σωρός οι λέξεις
κι ατελείωτα στην κάθε μου στροφή
του καβγατζή και του ζιζάνιου εκείνη
η λεβεντιά η παλιά αντηχεί.(...)

Αν τον παλιό καιρό με χτύπαγαν στα μούτρα
τώρα μες στο  αίμα όλη η ψυχή μου κολυμπά..

Σεργκέι Γιεσένιν Η Μόσχα των καπηλειών απόδοση Γιάννη Ρίτσου)

Επιθανάτιες νότες άρχισαν να ηχούν λίγο αργότερα στους στίχους του. Το ποίημά του "Μαύρος άνθρωπος", γραμμένο λίγο πριν τον θάνατο του, είναι μια εξομολόγηση, ένας διάλογος με τον καθρέφτη κι ένας απολογισμός για τη ζωή που πέρασε. Στίχοι που πιο πολύ θυμίζουν θεατρικούς διαλόγους και λέξεις που γράφτηκαν όχι για να διαβαστούν αλλά πιο πολύ για να ηχήσουν δυνατά και σπαρακτικά.

Οι στίχοι του κάποτε οδηγούν στο φωτεινό, γεμάτο θρύλους δάσος με τις σημύδες κι άλλες φορές στον σκοτεινό, εσωτερικό κόσμο, πίσω από τον καθρέφτη, στο κόσμο που είναι φορτωμένος με τη ζωή που πέρασε ανέκκλητα. Οι στίχοι του είναι γραμμένοι σε γλώσσα απλή και συνθέτη μαζί που είναι γεμάτη με τα βιώματα του ρωσικού λαού και τις εικόνες της ρωσικής φύσης.

Ήταν μόλις 30 χρόνων όταν έθεσε τέρμα στη ζωή του. Η πατρίδα του λατρεύει τον άσωτο υιό της, για αυτό και η ποίησή του ηχεί σε μελοποιημένους στίχους του, στις απαγγελίες ηθοποιών και κυρίως στις καρδιές των ανθρώπων που αγαπούν τη φύση και τον άνθρωπο με το άλλοτε φωτεινό και άλλοτε σκοτεινό πρόσωπό του.

Ελένη Τσολιά