Δημοσιεύτηκε
Ο καλλιτέχνης John Atkinson Grimshaw (1836-1893) της βικτωριανής εποχής ήταν αυτοδίδακτος. Το πάθος του για την φωτογραφία τον οδήγησε στην ρεαλιστική ζωγραφική απεικόνιση. Τα νυχτερινά του τοπία θεωρούνται από τα καλύτερα όλων των εποχών.
Ο James Mc Neill Whistler, με τον οποίο συνεργάστηκε ο Grimshaw στα στούντιο του Chelsea, δήλωνε: «Θεωρούσα τον εαυτό μου εφευρέτη των νυχτερινών μέχρι που είδα τις σεληνόφωτες εικόνες του Grimmy».
Γεννήθηκε στις 6 Σεπτεμβρίου 1836 στην Παρκ Στριτ, Λιντς από τη Mary και τον David Grimshaw. To 1856 παντρεύτηκε την ξαδέλφη του Frances Hubbard (1835–1917). Το 1861, σε ηλικία 24 ετών, προς απογοήτευση των γονιών του, άφησε τη δουλειά του ως υπάλληλος στον Μεγάλο Βόρειο Σιδηρόδρομο για να γίνει ζωγράφος.
Η πρωταρχική επιρροή του Grimshaw ήταν οι Προραφαηλίτες ζωγράφοι. Πιστός στο στυλ των Προραφαηλιτών, φιλοτέχνησε τοπία με ακριβές χρώμα και φωτισμό, λεπτομέρειες με ρεαλισμό και ζωντάνια, συχνά αποτυπώνοντας συγκεκριμένες εποχές ή ένα είδος καιρού. Η θέα των δρόμων της πόλης κάτω από το φεγγαρόφωτο και των προαστίων και των αποβαθρών στο Λονδίνο, τη Χαλ, το Λίβερπουλ και τη Γλασκώβη αποτυπώνεται με μοναδικό τρόπο. Η ικανότητά του στο χειρισμό του φωτός ήταν αξεπέραστη. Οι υγροί, φωτισμένοι δρόμοι και οι ομιχλώδεις προκυμαίες μεταφέρουν τον θεατή σε μια αστική αποξένωση, η οποία όμως αποπνέει μια απόκοσμη ζεστασιά.
Ο Grimshaw άρχισε να εκθέτει στο Λιντς τη δεκαετία του 1860 νεκρές φύσεις με μεγάλη λεπτομέρεια. Στη δεκαετία του 1870 αρχικά φιλοτέχνησε κλασικά θέματα με τον τρόπο του Lawrence Alma-Tadema. Επίσης ιστορικά θέματα και κυρίες της εποχής με τον τρόπο του Tissot. Εκείνη την περίοδο άρχισε επίσης να δημιουργεί τις νυχτερινές συνθέσεις με τα φεγγαρόφωτα τοπία, με τις οποίες καθιερώθηκε.
Ο ζωγράφος αγαπούσε πολύ την ποίηση του Lord Tennyson και του έδινε έμπνευση. Τη δεκαετία του 1870 ζωγράφισε τουλάχιστον δύο εκδοχές της Lady of Shalott.
Οι ιστορίες είναι ανάλογες, και οι δύο περιγράφουν το θάνατο των ωραίων κοριτσιών, που πέθαναν για την αγάπη του Σερ Λάνσελοτ, και των οποίων τα σώματα επιπλέουν στον ποταμό μέχρι την τοποθεσία του Κάμελοτ.
Το 1876 έχτισε έναν μικρό πύργο με θέα τους δύο κόλπους του Scarborough και το ονόμασε "Κάστρο δίπλα στη θάλασσα" γράφοντας το όνομά αυτό σε μια μεγάλη πλάκα πάνω από την εξώπορτα. Το όνομα του σπιτιού προήλθε από ένα ποίημα του Longfellow. Εκεί ζωγράφισε την κυρία του Σάλοτ και εκεί τον επόμενο χρόνο, γεννήθηκαν τα δίδυμα παιδιά του που τους έδωσε τα ονόματα η Κυρία του Σάλοτ και Λάνσελοτ. Επίσης εκεί δημιούργησε πολλά νυχτερινά θαλασσινά τοπία.
Έγινε ο αγαπημένος εγχώριος καλλιτέχνης του Λιντς μεταμορφώνοντας τους γνωστούς δρόμους του Λιντς σε κάτι μυστηριώδες, ρομαντικό και όμορφο – το Boar Lane, το Park Row, τα προαστιακά σοκάκια του Roundhay και του Headingley.
Όταν η αγορά του Roundhay Park ήταν υπό αμφισβήτηση, εξέθεσε τρεις σκηνές από το σεληνόφωτο του πάρκου, τις οποίες είπε ότι του είχαν αναθέσει να ζωγραφίσει. Εγκωμιάστηκαν πολύ από τον Τύπο και παραμένουν αγαπημένα μέχρι και σήμερα.
Αναγνωρίστηκε ως ο κύριος εκφραστής των ποιητικών εικόνων του φεγγαριού και της νύχτας, Όλα αυτά είχαν μεγάλη απήχηση για τη νέα ευκατάστατη μεσαία τάξη του Λιντς. Η φήμη του εξαπλώθηκε στο Λονδίνο, όπου εξέθεσε στη Βασιλική Ακαδημία και για ένα διάστημα είχε το δικό του στούντιο.
Όμως η ζωή στάθηκε σκληρή για εκείνον και τη σύζυγό του Φάνι. Από τα δεκαέξι παιδιά τους μόνο έξι επέζησαν μέχρι την ενηλικίωση. Γύρω στο 1880 αντιμετώπισε βαθιά οικονομικά προβλήματα. Ήταν υπό συνεχή πίεση να ζωγραφίζει και να πουλήσει για να τα βγάλει πέρα. Το γεγονός αυτό είχε ρίξει την ποιότητα των έργων αν και παρήγαγε ακόμα μερικά εντυπωσιακά και πρωτότυπα έργα. Ξαφνικά, το 1893, αρρώστησε από καρκίνο στο συκώτι και πέθανε, σε ηλικία μόλις 57 ετών. Ζωγράφιζε μέχρι το τέλος. Έπρεπε να πουληθούν τα πάντα για να πληρώσει τα χρέη του.
Με την έλευση του 20ου αιώνα η αισθητική άλλαξε και τα έργα του δεν ήταν πλέον τόσο αρεστά. Σήμερα όμως αυτά τα φεγγαρόλουστα τοπία, οι σκοτεινές σκηνές με τη μοναδική λάμψη, οι υπέροχες αντανακλάσεις των υγρών δρόμων, οι απόκοσμες ομιχλώδεις αποβάθρες, μας μεταφέρουν με νοσταλγικό και ποιητικό τρόπο στις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα. Ο ρομαντισμός και ο θρησκευτικός μυστικισμός χαρακτήρισαν την βικτωριανή περίοδο, η τέχνη του Grimshaw αποτυπώνει αυτά τα στοιχεία και απεικονίζει ένα σχεδόν μεταφυσικό και ιδιόμορφο αστικό σύμπαν.
Πηγές:
https://www-johnatkinsongrimshaw-org