Klimt και Egon Schiele

Ο Egon Schiele (1890 -1918) φιλοτέχνησε το 1909 το πορτρέτο του Anton Peschka στη Βιέννη. Ήταν η περίοδος όπου ο καλλιτέχνης είχε αρχίσει να αποκτάει φήμη και να καθιερώνεται στον καλλιτεχνικό χώρο.

Ο επίσης Αυστριακός ζωγράφος Anton Peschka ήταν συμφοιτητής του Schiele στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Βιέννης. Ήταν πέντε χρόνια μεγαλύτερος από τον Schiele και είχαν στενή φιλική σχέση, το 1914 έγινε γαμπρός του όταν παντρεύτηκε την αδελφή του, Gertrude.

Το 1923, ο συγγραφέας του “kitsch” Fritz Karpfen έγραψε με ενθουσιασμό για τον Peschka στην επισκόπηση της αυστριακής τέχνης: «Οι πίνακές του διεισδύουν, εκρήγνυνται μέσω συμβατικών σχημάτων ενώ κατασκευάζουν ευτυχώς μια νέα έκθεση ... Νιώθεις ότι αυτός είναι ένας καλλιτέχνης ικανός να επιτύχει κάτι σπουδαίο, που έχει μέσα του τα μέσα για να το κάνει αυτό».

Το  έργο συμπεριλήφθηκε το 1909 στην πρώτη έκθεση του Schiele στη Βιέννη. Το πορτρέτο είναι μια ελαιογραφία τεχνοτροπίας αρ νουβό σε καμβά διαστάσεων 100Χ110,2 cm. Πουλήθηκε το 2001 στο Sotheby’s για πάνω από επτά εκατομμύρια λίρες και σήμερα βρίσκεται σε ιδιωτική συλλογή.

Είναι ένα πορτρέτο εξαιρετικής εικαστικής έκφρασης με διακοσμητικά στοιχεία και μοτίβα από το κίνημα αρ νουβό. Το ροζ χρώμα του ρούχου σε συνδυασμό με τα μοτίβα του καθίσματος και το απαλό ανάγλυφο του φόντου αποδίδουν μία μοναδική ατμόσφαιρα, μια πεμπτουσία καλλιτεχνικού ύφους.

Το πρόσωπο τονίζεται με έντονο μαύρο στα μαλλιά, τα βλέφαρα, το φρύδι και κοκκινωπή απόχρωση στο πρόσωπο και το χέρι. Αυτή η αντίθεση μαύρου - κόκκινου προσδίδει μια δυναμική απεικόνιση στην αποτύπωση του προσώπου.

Χρυσοχάλκινες και ασημένιες ανταύγειες απλώνονται σε όλη τη σύνθεση. Το πρόσωπο αποκτά μια θεατρική διάσταση και συνυπάρχει σε μια συμφωνία διακοσμητικών μοτίβων, μετουσιώνεται έτσι σε μια μυστικιστική πανδαισία χρωμάτων και σχημάτων.   

Οι επιρροές από τον Gustav Klimt είναι διάχυτες στο έργο, οι δυο τους είχαν γνωριστεί στη Σχολή Καλών Τεχνών της Βιέννης. Ο Schiele εγκατέλειψε τη σχολή απογοητευμένος το 1907 λόγω της αυστηρότητάς της. Στη συνέχεια αναζήτησε τον Klimt, ο οποίος ενδιαφέρθηκε ιδιαίτερα για το ταλέντο του.

Ο Klimtτ εισήγαγε τον Schiele στη Wiener Werkstätte, το εργαστήριο που ήταν συνδεδεμένο με τον Ζετσεσιονισμό.  

H ομάδα των Ζετσεσιονιστών ή Απόσχιση, αποτελούσε μια περίπτωση ανάλογη με αυτήν των Γάλλων ιμπρεσιονιστών και την αντιδραστική στάση τους απέναντι στην συντηρητική καθεστηκυία καλλιτεχνική τάξη που επικρατούσε στους ακαδημαϊκούς καλλιτεχνικούς κύκλους του Παρισιού, στις αρχές του 20ου αιώνα.

Η ομάδα αυτή των Βιεννέζων καλλιτεχνών αποχώρησε από την επίσημη Ένωση Αυστριακών Καλλιτεχνών που στεγαζόταν στο Κύνστλερχαους της Βιέννης, εκδήλωσαν την αντίθεσή τους στον συντηρητισμό που επικρατούσε στους κόλπους της ακαδημαϊκής Ένωσης Αυστριακών Καλλιτεχνών, και στο παραδοσιακό προσανατολισμό της προς τον ιστορικισμό.

Ήταν αρκετά σύνηθες για τους καλλιτέχνες να φιλοτεχνούν πορτρέτα των συναδέλφων τους, με τους οποίους συχνά ήταν στενοί φίλοι. Ο Schiele  λέγεται ότι ήταν ένα αρκετά γοητευτικό άτομο που του άρεσε να συζητάει θέματα τέχνης με άλλα δημιουργικά άτομα, αρκεί να είχαν κερδίσει την εμπιστοσύνη και τον σεβασμό του.

Το πορτρέτο του Anton Peschka είναι το αποτέλεσμα μιας τέτοιας στενής σχέσης και αποδίδει με τον πλέον μοναδικό τρόπο αυτήν την ιδιαίτερη καλλιτεχνική ανταλλαγή ανάμεσα σε  δύο ζωγράφους.

Κατερίνα Κοφφινά

Πηγές:

https://el.wikipedia.org/
http://www.egonschiele.net/
https://en.wikipedia.org
https://www.riseart.com