Η ζωή μας διέπεται από κάποιες διαχρονικές αλήθειες, κάποιες σταθερές ας πούμε, που όλοι λίγο πολύ τις αναγνωρίζουμε ή έστω παραδεχόμαστε την ύπαρξή τους, άσχετα αν συμφωνούμε ή διαφωνούμε με αυτές. Ακόμα, είναι οι παγκόσμιες, την ίδια στιγμή και ατομικές, σταθερές πάνω στις οποίες αρεσκόμαστε να χτίζουμε τον αποδιοπομπαίο τράγο της κατάντιας μας ή της κατάντιας των άλλων. Αυτές οι σταθερές ποικίλουν ανάλογα την κριτική ικανότητα του κάθε ατόμου ξεχωριστά, τη θέση του στην κοινωνία, τους ρόλους του κλπ.

Η δομή των σταθερών αυτών, μοιάζει αρκετά με το κλασσικό σχεδιάγραμμα έκθεσης που διδάσκονται οι μαθητές στα σχολεία: Όλα τα θέματα που απασχολούν τη σύγχρονη κοινότητα αποτελούνται από τέσσερις βασικούς τομείς: Φύση, άνθρωπος, πολιτισμός και διεθνής κοινότητα. Από κει και πέρα ο κάθε τομέας χωρίζεται σε αρκετές επιμέρους ενότητες, ενώ η ανάλυση του θέματος με βάση τους τομείς διακρίνεται στην εξεύρεση αιτίας - αποτελέσματος, όπως και πρόταση αντιμετώπισης του προβλήματος (αν υπάρχει).

Υπάρχει, φυσικά και υπάρχει. Όπως υπάρχει η αιώνια σταθερά που λέει πως όλοι έχουν προβλήματα. Και δε διαφωνώ σε αυτό. Γενικά δε διαφωνώ ίσως με καμία των σταθερών εκείνων που περιλαμβάνονται στην καθημερινή έκθεση ιδεών του κόσμου. Βλέπετε όλοι χρησιμοποιούν τη συγκεκριμένη σταθερά που λέει πως για όλα τα δεινά ευθύνεται το πολιτικό σύστημα. Ποιός όμως από όλους εκείνους που κράζουν το πολιτικό σύστημα βγήκε να πει πως ναι φταίει η κυβέρνηση, αλλά φταίω κι εγώ που τους ψήφισα; Διότι είναι απλά τα πράγματα στην προκειμένη περίπτωση και αφορούν βασικές γνώσεις λυκείου: Ποιό είναι το αίτιο που οδήγησε αυτά τα κόμματα να πάρουν τα ινία της διακυβέρνησης (αποτέλεσμα); Και γιατί πάντα ξέρουμε το αποτέλεσμα, χωρίς να λάβουμε υπόψη μας το αίτιο, ενώ ποτέ δεν σκεφτόμαστε την αντιμετώπιση του προβλήματος που προκύπτει;

Να κατηγορήσεις είναι εύκολο. Πάνω απ' όλα είναι πολύ εύκολο να συμφωνήσεις με τις σταθερές. Να και μία άλλη σταθερά που διέπει την ελληνική πραγματικότητα: Αγρότες στους δρόμους, μπλόκα κλπ. Χρόνια τώρα το ίδιο βιολί. Κάθε κυβέρνηση καταπατά τα δικαιώματά τους, υποβαθμίζει το ρόλο τους και τους οδηγεί στην πλήρη εξαθλίωση. Οι αλλεπάλληλες διαμαρτυρίες τους, χρόνια τώρα έχουν δημιουργήσει μια σταθερά στην οποία είμαστε όλοι συνηθισμένοι, και φυσικά τους στηρίζουμε (;). Αλλά ρε φίλε κάνε ότι διαμαρτυρία γουστάρεις, σπάστα όλα αν θες, αλλά μη χύνεις το γάλα, μην πετάς τα φρούτα και τα λαχανικά. Καλή η διαμαρτυρία σου αλλά χάνεις κάθε δίκιο όταν το κάνεις αυτό. Πεινάει ο κόσμος γύρω σου, ίσως πεινάς και εσύ, αλλά μη νομίζεις ότι θα νοιαστώ αν (κάποτε) πεινάσεις από τη στιγμή που καταστρέφεις το γάλα με το οποίο θα μπορούσες να ανακουφίσεις ένα σωρό παιδιά. Έχασες το δίκιο σου μπάρμπα. Νόμπελ ειρήνης στα νησιά μας, νόμπελ βλακείας σε σένα που δε σκέφτηκες έστω για μια στιγμή τους πεινασμένους του κόσμου (ακόμα και αν πεινάς ο ίδιος).

Η τηλεόραση γέμισε με τηλεμάρκετινγκ. Νομίζω πως όλοι παραδεχόμαστε την κατάντια της ελληνικής τηλεόρασης, που πέρα από την όποια ποιότητά της, έχει χάσει την αίγλη της από τα τηλεμάρκετινγκ που αναγκάζεται να παρουσιάσει, αφού πλέον από διαφημίσεις δεν βγάζει αυτά που θα έπρεπε. Τηλεμάρκετινγκ και μίνι τηλεπαιχνίδια στα οποία βλέπεις και συχνά διάφορους ηθοποιούς για τους οποίους νιώθεις οίκτο που ξέπεσαν να παρουσιάζουν τέτοια σκουπίδια, αντί να υπηρετούν την τέχνη τους. Όλοι τα κατηγορούμε αυτά έτσι; Όμως ένας να βγει και να μου πει, πως αυτοί οι τηλεδιαγωνισμοί συνεχίζουν και παίζουν σε καθημερινή βάση; Πόσους άραγε ντολμαδοπαρασκευαστές έχει πουλήσει μέχρι σήμερα η εκπομπή του; Όλοι κοροϊδεύανε την έξυπνη σίτα και τα pretty bra, όμως είμαι σίγουρος πως οι περισσότεροι από αυτούς αγόρασαν τελικά. Όλοι εκείνοι βγάζουν λεφτά. Μα... ντολμαδοπαρασκευαστές ρε μαλάκα;

Και όλοι εμείς που γουστάρουμε τη μοναδικότητά μας και το πολύτιμο του χαρακτήρα μας δεν είμαστε τίποτα παρά ένα μικρό ποσοστιαίο νούμερο. Γιατί μάθαμε να ζούμε με τα νούμερα, αυτά τα νούμερα καθορίζουν τη ζωή μας. Από το ρολόι ξεκίνησαν όλα, από τα λεφτά στην τσέπη μας, από τα ποσοστά στις αιματολογικές κοκ. Μάθαμε και δημιουργήσαμε μαθηματικές σταθερές για να προγραμματίσουμε τις ζωές μας και να μας προγραμματίζουν άλλοι. Τόσες ώρες δουλειάς, τόσα λεφτά. Τα νούμερα γίνανε σταθερές για να μετράμε (ναι ακόμα και έτσι μέτρημα είναι) την ευτυχία και την ποιότητα της ζωής μας. Τα ΑΤΜ βγάζανε μόνο 40 ευρώ ανά λογαριασμό, και εμείς χάσαμε την μπάλα. Δεν τα ξεχάσαμε ακόμα, όμως πόση τροφή για το μυαλό μας έδωσε όλο αυτό; Αλήθεια πόσο σε περιόρισε αυτό το 40; Και ακόμα περισσότερο, τι έκανες γι αυτό;

Ναι, τόση ώρα μιλάω για στερεότυπα. Το χειρότερο είναι πως καλλιεργώ και εγώ κάποια από αυτά. Απλά εγώ κέρδισα το δικαίωμα να γράφω σε μια σελίδα. Ακόμα και γι αυτά. Για να βρίσκω τουλάχιστον μια διέξοδο να τα επισημαίνω, για όλους μας και για μένα. Για κάθε απλή καθημερινή σκέψη που δεν θα έπρεπε να είναι απλή και ούτε καν αυτονόητη. Όλα τα αυτονόητα είναι αυτά που θα έπρεπε να επιλέγουμε, και όχι να μας τα επιλέγουν άλλοι. Και σε κάθε έκφανση της καθημερινότητάς μας θα έπρεπε να μας απασχολεί το κάθε απλό ή σύνθετο συμβαίνει γύρω μας, δίχως να το κρίνουμε ως απαραίτητα σωστό ή, το ίδιο απαραίτητα, λάθος. Από τον αγρότη στα μπλόκα ή τον ντολμαδοπαρασκευαστή, από την πολιτική πραγματικότητα μέχρι το 5ευρω στην τσέπη μας, όλα παίζουν το ρόλο τους και καθορίζουν ακόμα και μας τους ίδιους.

Κάθε μέρα που περνάει δημιουργούνται νέα στερεότυπα και νέες σταθερές. Η δύναμη της συνήθειας είναι τεράστια και αυτό είναι μια βασική γνώση ψυχολογίας του εμπορίου και του ελέγχου των μαζών. Πλέον δεν τους ενδιαφέρει να σου πουλήσουν ένα προϊόν ή έναν συγκεκριμένο τρόπο ζωής. Σου δημιουργούν μια ασυνείδητη επιθυμία προς αυτό που σου πλασάρουν. Και συ το αγοράζεις. Ή Συμβιβάζεσαι με αυτό. Σχεδόν το χρειάζεσαι. Τόσο απλά. Συνηθίσαμε σε όλα αυτά που πριν κάποια χρόνια δε θα μπορούσαμε καν να διανοηθούμε. Τα χρόνια των αγανακτισμένων περάσανε. Μάθαμε πλέον να ζούμε με κρίση.

Και το χειρότερο ξέρετε ποιό είναι; Αυτό το διάστημα ακούμε συνέχεια για φόνους. Μας σοκάρουν τόσο πολύ όπως μας σόκαραν οι πρώτοι νεκροί πρόσφυγες στο  αιγαίο. Και τώρα έχουμε πνιγμένους. Συνηθίσαμε όμως το θέαμα και δυστυχώς τείνει να γίνει μέρος του δελτίου όπως ακριβώς και το δελτίο καιρού. Δε μας σοκάρει πια. Και η ερώτηση είναι: Τι κάνουμε γι αυτό;

Διογένης