Πριν 78 χρόνια, 22 Δεκέμβρη του 1945, το Ματαρόα, ένα νεοζηλανδέζικο πλοίο, σκαρί του 1922, ξεκίνησε με πολύτιμο φορτίο, ανθρώπινο, για τον Τάραντα της Ιταλίας. Επιβάτες του ένας μεγάλος αριθμός Ελλήνων αριστερών, η αφρόκρεμα της ελληνικής διανόησης, που σκοπό είχαν να φτάσουν στο Παρίσι. Προηγήθηκε συνεννόηση του Γαλλικού Ινστιτούτου Αθηνών, δια του διευθυντή του Οκτάβιου Μερλιέ και του Ροζέ Μιλλιέξ, αμφότεροι διανοούμενοι και φιλέλληνες, με το γαλλικό κράτος, υπότροφοι του οποίου ήταν οι περισσότεροι από τους επιβάτες του πλοίου.

Με τον εμφύλιο να μαίνεται  η ελληνική αριστερά έπρεπε να προστατεύσει, ανάμεσα στους άλλους και 32 μέλη του παράνομου ΚΚΕ.

Η ιστορία του Ματαρόα, που σημαίνει “Η γυναίκα με τα ωραία μάτια”, είναι γοητευτική και μεγάλης σπουδαιότητας γιατί προστάτευσε από τις πολιτικές διώξεις ανθρώπους που έμελλε να προσφέρουν πολλά στα γράμματα και τις τέχνες, εντός και εκτός ελληνικών συνόρων. Ανάμεσά τους ο Κώστας Αξελός, ο Μέμος Μακρής, ο Νίκος Σβορώνος, η Νέλλυ Ανδρικοπούλου, μετέπειτα σύζυγο του Νίκου Εγγονόπουλου, ο Κορνήλιος Καστοριάδης και άλλοι.

Το Ματαρόα ήταν το πλοίο που τον Αύγουστο του 1945 πραγματοποίησε το δρομολόγιο Μασσαλία - Χάιφα, μεταφέροντας 173 Εβραίους, παιδιά κυρίως, που είχαν γλιτώσει από το στρατόπεδο συγκέντρωσης του Μπούχενβαλντ και αργότερα άλλους 1.200 διασωθέντες του Μπέργκεν-Μπέλσεν.

Γεωργία Καρβουνάκη