Υπήρχε ή υπάρχει ζωή στον Άρη;

Η αποστολή ExoMars, που οργανώνει ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος θα αναζητήσει μια απάντηση σ’ αυτό το καίριο ερώτημα.

Η εκτόξευση του διαστημικού σκάφους είναι προγραμματισμένη για τις 14 Μαρτίου, από το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ, στο Καζακστάν. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα είναι μια κοινή δράση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος και του Ρωσικού Οργανισμού Διαστήματος. Ο Άλβαρο Χιμένεζ, Διευθυντής Επιστήμης και Ρομποτικής Εξερεύνησης του Ευρωπαϊκού Οργανισμού επισημαίνει:

«Το ExoMars είναι μια ονειρεμένη αποστολή. Είναι μια αποστολή, από την οποία περιμένουμε να πάρουμε μια απάντηση στα ερωτήματα που έχουμε για τον Άρη. Υπάρχει ζωή σ’ αυτόν; Εξέλιξη; Αλήθεια, τα ευρήματα πώς επηρεάζουν και τι σημαίνουν για τη συνολική εξέλιξη του Ηλιακού μας συστήματος, συμπεριλαμβανομένης και της Γης;

Το διαστημικό σκάφος θα φτάσει στον προορισμό του, ύστερα από επτά μήνες. Διαθέτει το μηχάνημα προσεδάφισης που ονομάζεται Σιαπαρέλι, από τον ιταλό αστρονόμο του 19ου αιώνα, Τζιοβάνι Σιαπαρέλι, και τον δορυφόρο ανίχνευσης αερίων που θα τεθεί σε τροχιά για να μελετήσει την ατμόσφαιρα του πλανήτη.

«Αφού θα είναι η πρώτη αποστολή που θα προσγειωθεί, κατά τη διάρκεια της περιόδου που θα έχουμε καταιγίδα διαστημικής σκόνης, θα προβούμε σε μετρήσεις, κατά τη διάρκεια της καθόδου, που θα μας επιτρέψουν να καθορίσουμε σημαντικές παραμέτρους της ατμόσφαιρας αυτή την εποχή του χρόνου που δεν έχει μελετηθεί τόσο πολύ» τόνισε ο Χόρχε Βάγκο, επιστήμονας που εργάζεται για το πρότζεκτ ExoMars.

Ο Άρης θεωρείται ότι μπορούσε να φιλοξενεί εξωγήινη ζωή, καθώς δισεκατομμύρια χρόνια πριν υπήρχε τρεχούμενο νερό και κανονικές συνθήκες ατμόσφαιρας.

Μέσω της κάμεράς του και των φασματομέτρων αλλά και των υπόλοιπων εξαρτημάτων του, ο δορυφόρος θα ερευνήσει για ενδείξεις βιολογικής ή γεωλογικής δραστηριότητας μέσα από ίχνη αερίων. Το 2014 το Curiosity ανακάλυψε ίχνη μεθανίου. Το 90% του μεθανίου στη Γη παράγεται από ζώντες οργανισμούς. Άρα πρέπει να ερευνηθεί η πηγή που παράγει μεθάνιο στον πλανήτη.

«Πρόκειται να πάμε να εξετάσουμε με μεγάλη λεπτομέρεια τα ίχνη αερίων στην ατμόσφαιρα, αλλά θα ψάξουμε επίσης την πιθανότητα ύπαρξης τοπικών αερίων, που μπορούν να είναι ενδεικτικά, για παράδειγμα, κοντά στην επιφάνεια και να συνδέονται με ηφαιστειακή δραστηριότητα. Μπορούν να συνδέονται όμως και με την εξάτμιση νερού, απελευθερώνοντας αέρια που είναι παγιδευμένα. Σίγουρα θα μας απασχολήσει και το ενδεχόμενο ύπαρξης ζωής, όσον αφορά την έμβια δραστηριότητα, παρόλο που είμαι πολύ σκεπτικός και προσεκτικός απέναντι σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο» εξήγησε ο Νίκολας Τόμας, επικεφαλής των ερευνητών του συστήματος απεικόνισης CaSSIS.

Το πρόγραμμα ExoMars θα δοκιμάσει έναν σημαντικό αριθμό νέων τεχνολογιών που έχουν να κάνουν με την πτήση αλλά και με την εξερεύνηση του Κόκκινου Πλανήτη, που θα χρησιμοποιηθούν και στο μέλλον σε ανάλογες αποστολές. Για παράδειγμα, με το όχημα προσεδάφισης Σιαπαρέλι, οι ειδικοί θα μελετήσουν την είσοδο στην ατμόσφαιρα, την κάθοδο και την προσεδάφισή του στην επιφάνεια του Πλανήτη.

«Όλα αυτά που δοκιμάζουμε θα χρησιμοποιηθούν και σε άλλες αποστολές και στο βιομηχανικό πεδίο στην Ευρώπη, αν θελήσουν να προσεδαφιστούν επίσης αυτή την εποχή. Και φυσικά θα είναι σημαντικό για μελλοντικές αποστολές, που θα συμπεριλαμβάνουν και ανθρώπους» υπογράμμισε ο Χόρχε Βάγκο.

Το πρόγραμμα αποτελείται από δύο αποστολές. Η δεύτερη είναι προγραμματισμένη για το 2018 και περιλαμβάνει ένα ρόβερ που θα διαθέτει τρυπάνι που θα μπορεί να φτάσει σε βάθος δύο μέτρων, αλλά και μια σειρά οργάνων αφιερωμένων στην γεωχημεία και τη βιολογία. Το όχημα θα προσεδαφιστεί τον Ιανουάριο του 2019.

Είναι η πρώτη φορά που το ρόβερ θα μπορεί να σκάψει τόσο βαθιά στην επιφάνεια του Άρη και θα μπορεί να καλύψει αρκετά μεγάλη απόσταση, χάρις στο σύστημα κίνησης που διαθέτει.

Επιμέλεια Γιώργος Μητρόπουλος

Πηγή: nostimonimar.gr