Τα προβλήματα και οι ατυχίες είναι ένα κομμάτι της ζωής. Ο καθένας βιώνει τη δυστυχία και πολλοί άνθρωποι μπορεί να βιώσουν την κατάθλιψη προσωρινά όταν τα πράγματα δεν εξελίσσονται όπως θα ήθελαν. Οι εμπειρίες της αποτυχίας συχνά οδηγούν σε προσωρινά συναισθήματα αναξιότητας και αυτό-ενοχής, ενώ προσωπικές απώλειες μπορούν να προκαλέσουν συναισθήματα λύπης, απογοήτευσης και κενότητας. Τέτοια συναισθήματα είναι φυσιολογικά, και συνήθως ξεπερνιούνται μετά από ένα μικρό χρονικό διάστημα. Δεν είναι αυτή η περίπτωση της καταθλιπτικής ασθένειας.
Ο φορέας «Κλιμακα» εξηγεί ποια είναι τα συμπτώματα της κατάθλιψης, πόσο διαρκεί και πως μπορεί να αντιμετωπιστεί.
Ποιά είναι τα συμπτώματα της κατάθλιψης;
Η κατάθλιψη θεωρείται ασθένεια ή κλινική κατάθλιψη, όταν τα συναισθήματα που περιγράφτηκαν προηγουμένως είναι σοβαρά, διαρκούν για αρκετές εβδομάδες και αρχίζουν να παρεμβαίνουν στην εργασία και στην κοινωνική ζωή. Η κατάθλιψη μπορεί να αλλάξει τον τρόπο που οι άνθρωποι σκέφτονται και συμπεριφέρονται καθώς και τις σωματικές του λειτουργίες. Κάποιες από τα συμπτώματα που θα πρέπει να σας απασχολήσουν είναι:
- να νιώθει κάποιος ότι είναι ασήμαντος, αβοήθητος και χωρίς ελπίδες
- να κοιμάται περισσότερο ή λιγότερο από το κανονικό
- να τρώει περισσότερο ή λιγότερο από το συνηθισμένο
- να δυσκολεύεται στη συγκέντρωση ή στη λήψη αποφάσεων
- να παρουσιάζει μειωμένο ενδιαφέρον για συμμετοχή σε δραστηριότητες
- να έχει μειωμένη σεξουαλική δραστηριότητα
- να αποφεύγει τους άλλους ανθρώπους
- να έχει συναισθήματα φορτισμένα με λύπη ή θλίψη
- να νιώθει ενοχή χωρίς να υπάρχει λόγος
- να εμφανίζει έλλειψη ενέργειας και αισθήματα κόπωσης
- να διατυπώνει σκέψεις θανάτου ή αυτοκτονίας
Εάν εσείς ή κάποιος που γνωρίζετε βιώνει ορισμένα από αυτά τα συμπτώματα, ελπίζουμε το κείμενο αυτό να σας βοηθήσει να καταλάβετε τι συμβαίνει και να ενθαρρύνετε τον εαυτό σας ή το φίλο σας να αναζητήσει βοήθεια από επαγγελματία της ψυχικής υγείας.
Τι προκαλεί την κατάθλιψη;
Δεν υπάρχει συγκεκριμένη αιτία για την κατάθλιψη, ούτε και είναι πλήρως κατανοητή. Οι παράγοντες που ακολουθούν μπορεί να κάνουν ορισμένους ανθρώπους πιο επιρρεπείς στο να εμφανίσουν κατάθλιψη μετά από κάποια απώλεια ή αποτυχία:
- συγκεκριμένα, θλιβερά γεγονότα
- βιοχημική ανισορροπία στον εγκέφαλο
- ψυχολογικοί παράγοντες, όπως η αρνητική ή απαισιόδοξη άποψη για τη ζωή.
- Μπορεί να υπάρχει και κάποια γενετική σύνδεση καθώς είναι πιθανότερο να τη βιώσουν άνθρωποι με οικογενειακό ιστορικό κατάθλιψης.
Πόσο διαρκεί η κατάθλιψη;
Τα συναισθήματα κατάθλιψης που όλοι βιώνουμε μετά από κάποια σημαντική απώλεια ή απογοήτευση μπορεί να έχουν μικρή ή μεγαλύτερη διάρκεια. Η διάρκεια εξαρτάται από το πρόσωπο, τη σοβαρότητα της απώλειας και την κατάλληλη υποστήριξη που θα λάβουμε ώστε να διαχειριστούμε την κατάθλιψη. Η κλινική κατάθλιψη μπορεί επίσης να διαρκέσει μεγάλο ή σύντομο χρονικό διάστημα. Σπάνια γίνεται μόνιμη. Χωρίς επαγγελματική θεραπεία, μπορεί να ξεπεραστεί ύστερα από αρκετές εβδομάδες ή μήνες. Με θεραπεία, μπορεί να ξεπεραστεί πολύ γρηγορότερα.
Η κατάθλιψη ακολουθεί ένα πρότυπο;
Δυστυχώς, από την στιγμή που κάποιος έχει περάσει κλινική κατάθλιψη, έχει περισσότερες πιθανότητες να αποκτήσει πάλι κατάθλιψη. Για παράδειγμα, ορισμένοι βιώνουν εποχιακούς κύκλους κατάθλιψης, κυρίως το χειμώνα, που ονομάζεται εποχιακή συναισθηματική διαταραχή. Πέντε με δέκα τοις εκατό των ανθρώπων που βιώνουν κατάθλιψη βιώνουν επίσης και καταστάσεις υπερβολικής ευτυχίας ή έξαρσης, κάτι που ονομάζεται μανία. Η περίπτωση της εναλλαγής από τη κατάθλιψη στη μανία σε διαφορετικές χρονικές στιγμές, ονομάζεται διπολική συναισθηματική διαταραχή, ενώ επαναλαμβανόμενες εμπειρίες μόνο κατάθλιψης, ονομάζονται μονοπολική συναισθηματική διαταραχή.
Πως θεραπεύεται η κατάθλιψη;
Η κατάθλιψη είναι ευκολότερα θεραπεύσιμη σε σύγκριση με τις άλλες ψυχικές ασθένειες. Οι περισσότεροι άνθρωποι που υποφέρουν από κατάθλιψη δέχονται βοήθεια για να την ξεπεράσουν, που περιλαμβάνει φαρμακευτική αγωγή και/ή ψυχολογική συμβουλευτική. Η υποστήριξη από την οικογένεια, φίλους αλλά και ομάδες αυτό-βοήθειας μπορούν επίσης να βοηθήσουν σημαντικά.
Πολλοί άνθρωποι που πάσχουν από σοβαρής μορφής κατάθλιψη περιμένουν πολύ καιρό πριν αναζητήσουν κάποια θεραπεία ή μπορεί και να μην την αναζητήσουν ποτέ. Είναι πιθανό να μην συνειδητοποιήσουν ότι έχουν μία θεραπεύσιμη ασθένεια, ή να ανησυχούν για την αρνητική στάση της κοινωνίας απέναντι σε κάποιον που χρειάζεται τέτοιου είδους θεραπεία.
Τι μπορούν να κάνουν οι φίλοι και η οικογένεια;
Είναι δύσκολο να είσαι μαζί και να βοηθάς κάποιον με σοβαρής μορφής κατάθλιψη. Ορισμένοι το κρατούν μέσα τους, ενώ άλλοι δε θέλουν να είναι μόνοι τους. Είναι πιθανόν να αντιδρούν έντονα σε πράγματα που λες ή κάνεις. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να γνωρίζουν ότι δεν υπάρχει πρόβλημα να μιλάνε για τα συναισθήματα και τις σκέψεις τους. Είναι προτιμότερο να τους ακούς προσεκτικά και να προσφέρεις υποστήριξη από το να έρχεσαι σε αντίθεση μαζί τους ή να αλλάζεις θέμα. Πες τους ότι ενδιαφέρεσαι. Ρώτησε τους πώς μπορείς να τους βοηθήσεις και φέρε τους σε επαφή με τον οικογενειακό γιατρό ή με κάποιον επαγγελματία της ψυχικής υγείας. Ερεύνησε αν υπάρχουν ομάδες αυτό- βοήθειας στην περιοχή και παρακολούθησε κάποια συνάντηση μαζί τους. Προσπάθησε να είσαι υπομονετικός και όχι επικριτικός. Το κυριότερο απ’ όλα είναι να μην είσαι μόνος, βρες κι άλλους ανθρώπους να παρέχουν βοήθεια και υποστήριξη.
Χρειάζεσαι περισσότερη βοήθεια;
Εάν εσύ ή κάποιος που ξέρεις χρειάζεται περισσότερη βοήθεια από αυτή που οι φίλοι και η οικογένεια παρέχει, επικοινώνησε με κάποιο εξειδικευμένο φορέα στην περιοχή σου που μπορεί να βοηθήσει στην αναζήτηση επιπρόσθετης βοήθειας.
Πηγή: pancreta