Αποκλειστικά προσανατολισμένα στην καταστολή του φαινομένου της παραβατικότητας και της βίας των ανηλίκων και όχι στην θεραπεία των αιτιών που την γεννούν είναι τα μέτρα της κυβέρνησης, όπως προκύπτει από τις σχετικές δηλώσεις του υφυπουργού Δικαιοσύνης, Γιάννη Μπούγα, στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ.

Μεταξύ άλλων είπε ότι υπάρχουν τρία πεδία που μπορεί να παρέμβει η πολιτεία:

• Το ποινικό δίκαιο, «με την επιβολή ποινικών κυρώσεων και κατά των γονέων και κατά των ανηλίκων»
• Το αστικό δίκαιο, «το δίκαιο της αποκατάστασης σε περίπτωση που προκληθεί ζημία από ανήλικο να υπάρχει ένας αποκαταστατικός μηχανισμός που θα αποζημιώνει είτε τον ιδιώτη, είτε βεβαίως το δημόσιο ή το νομικό πρόσωπο το οποίο θα έχει υποστεί τη ζημία»
• Το πειθαρχικό δίκαιο, «το οποίο αφορά στο Υπουργείο Παιδείας και προβλέπει πειθαρχικές κυρώσεις σε βάρος ανηλίκων, οι οποίοι παραβιάζουν τους σχολικούς κανονισμούς».

Τι προβλέπεται για τους γονείς

Όπως επισήμανε ο κ. Μπούγας «αυτό το οποίο προβλέπεται για τους γονείς σε περίπτωση που παραμελήσουν την εποπτεία του ανήλικου παιδιού τους, είναι μία ποινή φυλάκισης που με τα σημερινά δεδομένα, εάν πρόκειται για οποιονδήποτε έχει την επιμέλεια και δεν είναι γονέας, προβλέπεται ποινή φυλάκισης έως ένα έτος.

»Αν είναι γονέας αυτός που παραμελεί την εποπτεία του ανηλίκου, τότε η ποινή μπορεί να φτάσει μέχρι τα 2 έτη. Το πλαίσιο αυτό αυστηροποιείται και γίνεται τουλάχιστον 1 έτος για τους υπόλοιπους και τουλάχιστον δύο έτη για τους γονείς (μπορεί και πέντε) και μπορεί να φτάσει μέχρι το όριο ακριβώς του πλημμελήματος».

Επιπλέον «το δικαστήριο του επιβάλλει σωρευτικά χρηματική ποινή, η οποία ξεκινά από 10.000 ευρώ σε περίπτωση που ο ανήλικος έχει τελέσει άδικη πράξη που αν την τελούσε ενήλικας θα χαρακτηριζόταν κακούργημα.».

Πώς μπορεί όμως να αποδειχθεί ότι ο γονέας δεν ενδιαφέρεται για το παιδί του;

«Αυτή είναι μια πολλή καλή ερώτηση την οποία καλούνται να απαντήσουν οι δικαστές. Και θα σας πω πολύ απλά, ότι ανήλικος θεωρείται κατά το δίκαιο όποιος δεν έχει συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του. Σκεφτείτε όμως, μια περίπτωση ενός 17χρονου ο οποίος εργάζεται σεζόν σε μια περιοχή το καλοκαίρι, ο πατέρας του είναι οικοδόμος στη Βόρεια Ελλάδα, σωστά; Και αυτός μπορεί αν διαπράξει στο παιδί του ένα αδίκημα, να κληθεί ενώπιον του δικαστηρίου για παραμέληση εποπτείας ανηλίκου του 17χρονου, ο οποίος έχει φύγει από το σπίτι (…). Αυτό λοιπόν απαντάται εξατομικευμένα και κατά περίπτωση. Το δικαστήριο, ξέρετε, δεν έχει διακριτική ευχέρεια. Το δικαστήριο με βάση τα πραγματικά περιστατικά της υπόθεσης εφαρμόζει το νόμο. Αν λοιπόν ο δικαστής διαγνώσει υπαίτια παράλειψη εποπτείας, δόλο ή ενδεχόμενο δόλο ή αμέλεια από τους εντολείς του, αλλά αυτό όμως να προκύπτει με βάση τα στοιχεία της δικογραφίας, τότε μπορεί να υπάρξουν ποινές σε βάρος των γονέων (…). Τον τελευταίο λόγο για την επιβολή των ποινικών νόμων τον έχει η Δικαιοσύνη».

Τι προβλέπεται για τους ανηλίκους – Σε επίπεδο ποινών και μορφωτικών μέτρων για τις ηλικίες από τα 12 έως τα 18 έτη

Αναφερόμενος στους ανήλικους ο κ. Μπούγας είπε:

«Καταρχάς, μέχρι την ηλικία των 12 ετών ο ανήλικος δεν έχει ποινική ευθύνη, άρα, η οποιαδήποτε ποινική συμπεριφορά του είναι χωρίς σημασία για το ποινικό μας δίκαιο, διότι δεν επιβάλλεται κανενός είδους κύρωση. Από 12 έως 15 μπορούν να επιβληθούν μορφωτικά μέτρα και θεραπευτικά μέτρα σε περίπτωση που διαγνωστεί κάποια ψυχική νόσος. Άρα, λοιπόν, από 12 έως 15 το εργαλείο το θεσμικό για το δικαστήριο είναι τα αναμορφωτικά μέτρα. Τα νομοθετικά μέτρα αναφέρονται ενδεικτικά στον Ποινικό μας Κώδικα. Και μάλιστα πρόσφατα με την τροποποίηση του Ποινικού Κώδικα έχουμε προσθέσει και άλλα μορφωτικά μέτρα, την συμμετοχή σε πολιτιστικά και σε αθλητικά σωματεία.

»Είναι δώδεκα οι κατηγορίες ενδεικτικά αναφερόμενες επαναλαμβάνω ανά μορφωτικών μέτρων και αυτές ακολουθούν θα έλεγα, την αρχή της επικουρικότητας. Δηλαδή έχουμε τα πιο ήπια μέτρα που μπορεί να ξεκινάνε από την επίπληξη και με βάση την αρχή της επικουρικότητας μπορεί να φθάσουμε και στην τοποθέτηση σε κατάλληλο ίδρυμα αγωγής. Είναι τα λεγόμενα παλαιότερα αναμορφωτήρια.

»Αυτό είναι το έσχατο μέτρο. Και μπορεί να γίνει σε περίπτωση που έχουμε πολύ σοβαρά εγκλήματα.

»Από 15 και μετά έχουμε τον ποινικό σωφρονισμό που αυτό είναι για πολύ σοβαρά κακουργήματα και για κακουργήματα που εργαλειοποιούνται οι ανήλικοι. Ένα από αυτά είναι η εμπορία ανθρώπων που διακινητές εργαλειοποιούν ανήλικους μεταξύ 15 και 18 ετών για να τελέσουν την άδικη πράξη. Εκεί προβλέπεται και ο ποινικός σωφρονισμός, δηλαδή ο εγκλεισμός σε σωφρονιστικό κατάστημα. Και όλες οι ποινές για ανήλικους, ακόμη και σε κακουργήματα είναι πλημμεληματικές ποινές. Επομένως, το όριο είναι μέχρι 5 έτη (…). Ξέρετε, η επιβολή ποινών στην ηλικία από 12 έως 18 δεν γίνεται για να επιτύχουμε τη γενική πρόληψη, δηλαδή οι υπόλοιποι ανήλικοι να φοβηθούν, αλλά να μπορέσουμε να συναντήσουμε τον συγκεκριμένο δράστη ανηλίκου, ο οποίος διέπραξε ένα σοβαρό ή λιγότερο σοβαρό έγκλημα.

»Επομένως, λαμβάνουμε υπόψιν τα πορίσματα και των κοινωνικών επιστημών και της εγκληματολογίας και με βάση αυτά, έχοντας ένα πλαίσιο το οποίο μπορεί να διευρύνεται ή να συστέλλεται ανάλογα με την ηλικία, το κοινωνικό φαινόμενο το οποίο παρατηρούμε και νομοθετούμε, κατά το παράδειγμα όλων των προηγμένων ευρωπαϊκών κρατών που ακολουθούν, επαναλαμβάνω, το πρότυπο και το πλαίσιο και της ΕΣΔΑ και του χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων».

Για το «Safe Youth»

Τέλος, ο Υπουργός Δικαιοσύνης όσον αφορά την πλατφόρμα τόνισε «Νομίζω ότι άμεσα θα λειτουργήσει, γιατί είναι κάτι το οποίο εξήγγειλε χθες ο πρωθυπουργός και είναι στο πλαίσιο της γενικότερης αντιμετώπισης του φαινομένου της βίας των ανηλίκων. Και θα ήθελα, να προσέξουμε και το εξής: Ξέρετε, καμιά φορά ο ανήλικος δράστης είναι και ανήλικο θύμα. Επομένως, πρέπει να δούμε τις συνθήκες υπό τις οποίες τέλεσε το συγκεκριμένο πρόσωπο μια εγκληματική πράξη, όπως επίσης και την οικογένειά του, για να φτάσουμε στο συμπέρασμα αν πρέπει να τιμωρηθούν οι γονείς του και πώς πρέπει να τιμωρηθούν. Eίναι ένα πολυπαραγοντικό φαινόμενο η βία των ανηλίκων».

Πηγή: tvxs.gr