Ο «Καιρός των Τσιγγάνων» αφηγείται την ιστορία ενός νεαρού Ρομά με μαγικές δυνάμεις που εξαπατάται και εμπλέκεται σε μικροεγκλήματα. Θεωρείται ευρέως ως μια από τις καλύτερες ταινίες του Εμίρ Κουστουρίτσα, με μαγικό ρεαλισμό, ενώ η συγκλονιστική μουσική επένδυση του Γκόραν Μπρέγκοβιτς, μένει αξέχαστη στον θεατή. Προβάλλεται το Σάββατο 26 Ιουνίου δωρεάν στο 11ο Athens Open Air Film Festival.

Ο Περχάν ζει με την αφοσιωμένη γιαγιά του Χατίτζα, την αδύναμη αδερφή του Ντανίρα και τον άσωτο θείο του Μερτζάν. Η Χατίτζα διαθέτει υπερφυσικές δυνάμεις (κυρίως θεραπευτικές) και ο ίδιος ο Περχάν έχει κληρονομήσει κάποιες τηλεκινητικές ικανότητες. Ο Περχάν θέλει να παντρευτεί ένα κορίτσι που ονομάζεται Άζρα, αλλά η μητέρα της δεν το επιτρέπει, καθώς ο Περχάν είναι ο παράνομος γιος ενός Σλοβένου στρατιώτη που είχε σχέση με τη νεκρή μητέρα του Περχάν.

Ο Αχμέντ, ο «τσιγγάνος σεΐχης», έρχεται στο χωριό με τους αδελφούς του. Ο Μερτζάν χάνει τα ρούχα του στα χαρτιά παίζοντας με τους αδελφούς του Αχμέντ και επιστρέφει στο σπίτι ψάχνοντας απελπισμένα για χρήματα, ώστε να μπορέσει να ξεχρεώσει. καθώς βρέχει και δεν βρίσκει χρήματα, κατηγορεί τη γιαγιά ότι του κρύβει χρήματα και σηκώνει το πλαίσιο του σπιτιού (χρησιμοποιώντας ένα σχοινί και ένα φορτηγό), έτσι ώστε να σηκωθεί στον αέρα ενώ η βροχή πέφτει πάνω στον Περχάν, τη γιαγιά του και τη Ντανίρα.

Πολύ σύντομα, η Χατίτζα καλείται να χρησιμοποιήσει τις δυνάμεις της για να σώσει τον άρρωστο γιο του Αχμέντ. Για πληρωμή, προτείνει μια συμφωνία με τον Αχμέντ: να πληρώσει για να θεραπευτεί το πόδι της Ντανίρα σε νοσοκομείο στη Λιουμπλιάνα. Ο Περχάν πηγαίνει με την Ντανίρα και υπόσχεται στη γιαγιά του να μην την αφήσει, αλλά ο Αχμέντ ρωτάει πού θα μείνει και τον πείθει να πάει στο Μιλάνο. Αρχικά ο Περχάν θέλει να βγάλει χρήματα τίμια, αλλά αφού συρθεί μέσα στον βούρκο, αρχίζει να κλέβει και να μαζεύει χρήματα σε μια καλύβα.

Αφού προδίδεται από τον αδελφό του Σαντάμ, ο Αχμέντ διορίζει επικεφαλής της επιχείρησης τον Περχάν. Σχετικά πλούσιος πια, ο Περχάν γυρίζει σπίτι του, όπου εξοργισμένος μαθαίνει ότι η Άζρα είναι έγκυος. Ο Περχάν αρνείται να πιστέψει ότι το μωρό είναι δικό του. Οι δυο τους παντρεύονται με την προϋπόθεση ότι θα πουληθεί το μωρό. Ο Περχάν απογοητεύεται όταν διαπιστώνει ότι το σπίτι που του υποσχέθηκε ο Αχμέντ δεν χτίζεται και ότι η Ντανίρα δεν χειρουργήθηκε, αλλά αναγκάζεται να γίνει ζητιάνος και να δουλέψει για την επιχείρηση του Αχμέντ.

Τη νύχτα του γάμου τους, η Άζρα του λέει ότι το παιδί είναι δικό τους και το συνέλαβε όταν έκαναν έρωτα στη γιορτή του Αγίου Γεωργίου. Φορώντας ακόμα το νυφικό της, η Άζρα πεθαίνει αφού γεννήσει ένα αγόρι αιωρούμενη στον αέρα (σημάδι ότι το αγόρι, καθώς έχει και αυτό δυνάμεις, είναι πράγματι του Περχάν). Ο Αχμέντ φεύγει με το μωρό, το οποίο ανακαλύπτουμε αργότερα ότι ονομάζεται επίσης Περχάν και μεγαλώνει με τη συμμορία του Αχμέντ.

Μετά από αναζήτηση τεσσάρων ετών, ο Περχάν ξαναβρίσκει στη Ρώμη τη Ντανίρα, η οποία τον οδηγεί στον μικρό Περχάν, τον οποίο ο Περχάν δέχεται πια ως παιδί του. Ο Περχάν πηγαίνει τα παιδιά στον σιδηροδρομικό σταθμό και υπόσχεται να ξαναβρεθούν αφού αγοράσει ένα ακορντεόν για τον γιο του και ένα δώρο για τη γιαγιά. Το αγόρι του λέει ότι του έχει θυμώσει, γιατί δεν θα επιστρέψει και δεν θα του πάρει ακορντεόν. Ο Περχάν τον διαβεβαιώνει ότι θα το κάνει «στον λόγο της τσιγγάνικης τιμής του», αλλά αμέσως φεύγει από τον σταθμό για να κανονίσει τους ανοιχτούς λογαριασμούς του με τον Αχμέτ, ο οποίος ετοιμάζεται να παντρευτεί.

Ο Περχάν φτάνει στον γάμο και σκοτώνει τον Αχμέτ με ένα πιρούνι, χρησιμοποιώντας τις τηλεκινητικές του δυνάμεις. Σκοτώνει επίσης τους αδελφούς του Αχμέτ, αλλά με τη σειρά του σκοτώνεται από τη νέα γυναίκα του Αχμέτ. Στην κηδεία, η γιαγιά μοιράζει ποτά σε όλους και ο μικρός Περχάν βγαίνει από το σπίτι, κοιτάζει μέσα από το παράθυρο τον νεκρό πατέρα του, σπάει το ποτήρι και κλέβει τα χρυσά νομίσματα που ήταν πάνω στα μάτια του πατέρα του. Ο Μερτζάν το βλέπει αυτό και ακολουθεί τον μικρό μέσα στη βροχή, καθώς το παιδί τρέχει κρυμμένο κάτω από ένα χαρτόκουτο. Ο Μερτζάν ετοιμάζεται να τον πιάσει και σηκώνοντας το χαρτόκουτο, αλλά φαίνεται να μετανιώνει, σταματά και αρχίζει να τρέχει προς την κοντινή εκκλησία.

Η ταινία «Ο Καιρός Των Τσιγγάνων / Dom Za Vesanje / Time of the Gypsies», πραγματοποίησε την παγκόσμια πρεμιέρα της, τον Μάιο του 1989, στο Επίσημο Διαγωνιστικό Τμήμα του Διεθνούς Κινηματογραφικού Φεστιβάλ των Καννών, διεκδικώντας τον Χρυσό Φοίνικα της διοργάνωσης και κερδίζοντας το Βραβείο Καλύτερης Σκηνοθεσίας, ενώ ήταν και Υποψήφια στα Βραβεία Σεζάρ στην Κατηγορία Καλύτερη Ξενόγλωσση Ταινία.

Ο Καιρός Των Τσιγγάνων / Dom Za Vesanje / Time of the Gypsies
Σκηνοθεσία: Εμίρ Κουστουρίτσα
Σενάριο: Εμίρ Κουστουρίτσα, Γκόρνταν Μίχιτς
Πρωταγωνιστές: Ντάβορ Ντούσμοβικ, Λιούμπικα Άντζοβιτς, Μπόρα Τοντόροβιτς
Μουσική: Γκόραν Μπρέγκοβιτς
Φωτογραφία: Vilko Filac
Έτος Παραγωγής: 1988
Χώρα Παραγωγής: Γιουγκοσλαβία, Ιταλία, Ηνωμένο Βασίλειο
Διάρκεια: 135 λεπτά

Γιώργος Ρούσσος

Πηγή: tvxs.gr