Θα ακουστεί ίσως σαν ιεροσυλία στην επέτειο γέννησης του Σαρτρ να δηλώνω απερίφραστα ότι προτιμώ τον Καμύ. Οι δυο άνδρες, ως γνωστόν, συνδέθηκαν με μια φιλία που πέρασε από σαράντα κύματα μέχρι να καταλήξει στην οριστική σύγκρουση, εξαιτίας της πνευματικής αντιζηλίας του Σαρτρ και του λίβελλου που είχε γράψει για τον «Επαναστημένο άνθρωπο».
Έχουμε και λέμε :
1. Στον Σαρτρ άρεσε να προκαλεί ντόρο γύρω από το άτομό του, στον Καμύ να παραμένει διακριτικός
2. Ο Σαρτρ ήταν νάρκισσος χωρίς να έχει τα φόντα, ο Καμύ δεν ήταν αν και το άξιζε
3. Ο Σαρτρ είχε ανάγκη από αυλοκόλακες, ο Καμύ ήταν εκούσια μόνος
4. Ο Σαρτρ ήταν φανατικά Γάλλος, ο Καμύ φανατικά κοσμοπολίτης (βλ. θέμα Αλγερίας)
5. Ο Σαρτρ είχε ανακηρύξει σε μείζον ζήτημα την πολιτική, ο Καμύ τις ηθικές αξίες.
6. Ο Σαρτρ. αγαπούσε μόνο τις γυναίκες, ο Καμύ τη ζωή
7. Ο Σαρτρ επιδοκίμασε τις σταλινικές εκκαθαρίσεις, ο Καμύ τις καταδίκασε
8. Ο Σαρτρ αρνήθηκε το βραβείο Νόμπελ σαν μια επίδειξη ταπεινοφροσύνης , ο Καμύ το δέχτηκε γράφοντας στην γυναίκα του Καζαντζάκη με τον οποίο ήταν συνυποψήφιος: «Λυπάμαι γι’ αυτή τη διάκριση, γιατί ο Νίκος το δικαιούνταν 100 φορές περισσότερο από μένα».
9. Ο Σαρτρ έσταζε χολή και μίσος όταν κατάλαβε πως δεν μπορούσε να γίνει κηδεμόνας του Καμύ, ο Καμύ δεν καταδέχτηκε ποτέ να του απαντήσει.
10. Ο υπαρξισμός του Σαρτρ ξεπεράστηκε, η θεωρία του παράλογου του Καμύ ζει και βασιλεύει.
Σημείωση: Στη νεκρολογία του Σαρτρ για τον Καμύ είχε πει : «Οφείλουμε ν’ αναγνωρίσουμε σ’ αυτό το έργο και σ’ αυτή τη ζωή (τα δύο είναι αδιαίρετα) την αγνή και νικηφόρα απόπειρα ενός ανθρώπου να αποσπάσει κάθε στιγμή της ύπαρξής του από το μελλοντικό του θάνατο.”
Πηγή: pancreta