Η εκδοτική παραγωγή των δύο τελευταίων δεκαετιών είναι χειμαρρώδης και ο όγκος των βιβλίων μυθοπλασίας είναι μεγάλος. Οι εκδοτικοί οίκοι της Αθήνας συνήθως βρίσκουν τον τρόπο να προβάλλουν τα βιβλία τους στο αναγνωστικό κοινό. Είναι περισσότερες οι φορές που ένα μετριότατο βιβλίο διαφημίζεται αρκούντως και σπανιότερες που ένα αξιόλογο περνάει απαρατήρητο.
Αυτά ισχύουν συνήθως για την Αθήνα. Στην ελληνική περιφέρεια υπάρχει ανάλογη παραγωγή, αλλά δύσκολα συναντάται με το ευρύτερο αναγνωστικό κοινό, ακόμη κι αν ξεπερνάει το μέσο επίπεδο μιας πρωτόλειας προσπάθειας.
Πρόσφατα διάβασα το βιβλίο του Λευτέρη Μαραγκάκη «Όπου κι αν πας να είσαι καλά». Είναι μια φετινή έκδοση των εκδόσεων «σοφία» στη Θεσσαλονίκη. Ο Λευτέρης Μαραγκάκης είναι ένας Σερραίος λογοτέχνης με αξιόλογο έργο. Έχει ήδη εκδώσει τέσσερα μυθιστορήματα με καλές κριτικές («Μετακομίσεις», «Απαγορεύεται το κυνήγι», «Οι άταφοι έρωτες βλάπτουν», «Το κακό έρχεται καβάλα στο άλογο και φεύγει με τα πόδια»). Τα παραπάνω βιβλία όμως αποτελούν εκδόσεις του «Γαβριηλίδη» που έχει πια κλείσει και δεν γνωρίζω πώς μπορεί πια να τα βρει κανένας.
Το πρόσφατο «Όπου κι αν πας να είσαι καλά» είναι ένα μυθιστόρημα μυθοπλασίας που εκτυλίσσεται σε στέρεο ιστορικό έδαφος. Χρόνος είναι ο ελληνικός μεσοπόλεμος και ο β΄ παγκόσμιος πόλεμος. Χώρος είναι η Μικρά Ασία, το ανατολικό Αιγαίο (Ικαρία και Λέσβος), ο Πειραιάς και η Αμερική, κυρίως η Νέα Υόρκη. Οι ήρωες κινούνται στο ιστορικό πλαίσιο της μικρασιατικής καταστροφής, της δικτατορίας του Μεταξά και του πολέμου, αλλά κυρίως στην μεγάλη ιστορία της μετανάστευσης.
Οι ζωές των ηρώων καθορίζονται (αλλά και ταλανίζονται) από την ανάγκη των βίαιων μετακινήσεων (προσφυγιά και μετανάστευση) που φέρνει ο πόλεμος και η φτώχεια. Υπάρχουν ελπίδες και ματαιώσεις, συναντήσεις και αποχωρισμοί, επιτυχίες και καταρρεύσεις σε μια δίνη που ξεπερνάει την ατομική βούληση και ορίζεται από την σύγκρουση των παραδοσιακών κοινωνιών με τη νεωτερικότητα.
Η αφήγηση δεν είναι γραμμική και κυλάει με ποικίλες αφηγηματικές τεχνικές, δείγμα της εμπειρίας του Μαραγκάκη. Πρωτοπρόσωπη και τριτοπρόσωπη αφήγηση, διάλογοι, επιστολές και δημοσιεύματα εναλλάσσονται επιτυχημένα.
Φαίνεται ότι πριν από την συγγραφή έχει προηγηθεί μια καλή ιστορική έρευνα. Ιδιαίτερη εντύπωση (σε μένα) έκανε η καλή γνώση των τόπων και των συνθηκών σε ένα μακρινό γεωγραφικά και χρονικά σκηνικό. Η Νέα Υόρκη του μεσοπολέμου, η Συκαμινιά της Λέσβου, ο Πειραιάς, η ορεινή Ικαρία ζωντανεύουν με ακρίβεια και υποστηρίζουν την αφήγηση.
Οι εκδόσεις «σοφία» έχουν κάνει μια προσεγμένη έκδοση. Η καλή επιμέλεια είναι της Βίκυς Πορφυρίδου και το όμορφο εξώφυλλο του Μιχάλη Μαραγκάκη.
Πηγή: pancreta.gr