Με το πρόσωπο της Δόμνας Σαμίου είναι συνυφασμένη η διάσωση και διάδοση του παραδοσιακού τραγουδιού της Ελλάδας. Γεννημένη στις 12 Οκτώβρη του 1928 στην Καισαριανή, η Δόμνα Σαμίου μεγάλωσε σε μια οικογένεια όπου η Μικρασιατική Καταστροφή ήταν βίωμα και όχι άκουσμα. Η μητέρα της ήρθε από το Μπαϊντίρι της Σμύρνης τις μέρες του χαμού, ενώ ο πατέρας της τέσσερα χρόνια αργότερα. Ήταν αιχμάλωτος των Τούρκων.
Από μικρό κορίτσι μαθαίνει να αγαπά το γνήσιο, το αυθεντικό, το καθαρό. Και κάνει την ανάδειξή του σκοπό της ζωής της.
Στο Σύλλογο προς Διάδοσιν της Εθνικής Μουσικής μαθήτευσε από τα 13 της, πλάι στον κορυφαίο Σίμωνα Καρά. Η βυζαντινή μουσική την οποία διδάσκεται, τις ανοίγει το δρόμο του παραδοσιακού τραγουδιού, το οποίο υπηρέτησε όλη της τη ζωή. Δεν τραγουδά μόνο επιλέγοντας εξαιρετικούς μουσικούς, αλλά συλλέγει πολύτιμα στοιχεία της παράδοσης των Ελλήνων και αναδεικνύει δημιουργούς και καλλιτέχνες που δεν λαϊκίζουν αλλά είναι γνήσιοι λαϊκοί άνθρωποι. Το 1963 η Σαμίου άρχισε τα ταξίδια της στην επαρχία για επιτόπιες καταγραφές και συγκέντρωση μουσικού υλικού για το προσωπικό της αρχείο με δικά της μηχανήματα.
Η Δόμνα Σαμίου δούλεψε σχεδόν τριάντα χρόνια (1954-1971) για το ΕΙΡ (Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας) ενώ έκανε στην ΕΡΤ το «Μουσικό Οδοιπορικό». Από το ΕΙΡ παραιτήθηκε το 1971 μέσα στη χούντα και αποδέχθηκε την πρόσκληση του Διονύση Σαββόπουλου να τραγουδήσει στο «νεανικό και αντιχουντικό “Ροντέο”», όπως αναφέρεται στην επίσημη ιστοσελίδα της.
Γράφει η ίδια: «Οι νέοι λοιπόν, οι φοιτητές ακούσαν το δημοτικό τραγούδι, άρχισαν να καταλαβαίνουν ότι κάτι γίνεται, μέχρι τότε δεν είχαν ιδέα τι θα πει δημοτικό τραγούδι και από τότε όταν έκαναν στο Πανεπιστήμιο διάφορες εκδηλώσεις με καλούσαν να τραγουδήσω και δειλά-δειλά τα παιδιά σηκωνόντουσαν να χορέψουν, άλλος από την Πελοπόννησο, άλλος από τη Θεσσαλία, άλλος από τη Μακεδονία, άλλος από την Κρήτη. Περνούσε λοιπόν η ντροπή που είχαν για το δημοτικό τραγούδι».
Δίσκοι της κυκλοφορούν σε χώρες της Ευρώπης· ο απόδημος ελληνισμός, όλοι οι Έλληνες όπου γης, της είχαν μεγάλη αδυναμία γιατί κατάφερνε να τους διασυνδέσει με το τραγούδι της.
Το 1981 ιδρύεται ο Καλλιτεχνικός Σύλλογος Δημοτικής Μουσικής - Δόμνα Σαμίου με σκοπό τη διάσωση και προβολή της παραδοσιακής μουσικής και κυρίως την έκδοση δίσκων και τη διοργάνωση εκδηλώσεων με αυστηρές επιστημονικές και ποιοτικές προδιαγραφές, μακριά από τις απαιτήσεις των εμπορικών εταιρειών.
Από το 1994 δίνει μαθήματα δημοτικού τραγουδιού για ενήλικες στο Μουσείο Ελληνικών Λαϊκών Οργάνων της Αθήνας. Η αγάπη όλων είναι αδιαπραγμάτευτη και επισφραγίζεται εκφραστή το 2005, όταν ο τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Στεφανόπουλος της απονέμει μετάλλιο.
Η Δόμνα Σαμίου έφυγε από τη ζωή στις 10 Μαρτίου 2012.
Πηγή: pancreta