Με συνέπεια και τιμιότητα απέναντι στη μουσική

Η Μαρία Παπανικολάου φοράει στο λαιμό της μια κρεμαστή πέτρα με έναν ιππόκαμπο. Το «άλογο της θάλασσας», όπως είναι γνωστό αυτό το μικρό θαλάσσιο ον, κουβαλά στη φήμη του λαϊκές δοξασίες που του προσδίδουν μαγικές ιδιότητες. Εντελώς συνειρμικά, η ερμηνεύτρια από  τη Θεσσαλονίκη διαθέτει επίσης μια φωνή με άκρως ευεργετικά αποτελέσματα.

Είκοσι χρόνια μετά την πρώτη της προσωπική δισκογραφική δουλειά σε συνθέσεις του Πέτρου Δουρδουμπάκη, η Μαρία Παπανικολάου παραμένει μια καλλιτεχνική ύπαρξη με συνέπεια και τιμιότητα απέναντι στο τραγούδι.

Στη διαδικτυακή κοινότητα του YouTube αποκαλούν τις δουλειές της «κρυμμένο θησαυρό της ελληνικής δισκογραφίας», αλλά η ίδια δεν μπαίνει στη διαδικασία να διαβάζει τα σχόλια. «Όποιος ψάχνει και θέλει να βρει,  θα βρει αυτό που του ταιριάζει, αυτό που κατανοεί. Γιατί η μουσική είναι γλώσσα ψυχής. Θα πας εκεί που το μέσα σου ακουμπάει όμορφα».

Στην καριέρα της μετρά σπουδαίες συνεργασίες  με το Μανώλη Ρασούλη, τον Κώστα Καλδάρα, την Ελένη Τσαλιγοπούλου, το Γιώργο Ζήκα και άλλους πολλούς. Για επτά χρόνια συμμετείχε στις συναυλίες του Σωκράτη Μάλαμα και έκανε φωνητικά σε διάφορους δίσκους του, μια σύμπραξη που ήταν «το πιο θαυμαστό σχολείο» για την ίδια.

Το 2017 κυλάει για τη Μαρία Παπανικολάου με ένα καινούργιο κομμάτι που τραγουδά μαζί με το Δημήτρη Ζερβουδάκη, σε στίχους και μουσική δική του. «Τα ρολόγια» μετρούν υπέρ της και μας υπενθυμίζουν το πλούσιο χρώμα της φωνής της και τον τρόπο που γεμίζει το χώρο γύρω της.

«Τι να θυμηθώ, τι να αφήσω/ να ‘χω πίσω κάτι να γυρίσω…»

Είκοσι χρόνια μετά την πρώτη σου προσωπική δισκογραφική δουλειά «Σαν πεταλούδα», σε συνθέσεις του Πέτρου Δουρδουμπάκη, τι βλέπεις να έχει αλλάξει στη μουσική γενικά;

Η μουσική είναι το καθρέφτισμα της κοινωνίας, των σκέψεων, των πράξεων μας. Παντού αυτό που βιώνουμε δεν είναι το πιο θαυμαστό. Πάντα όμως η τέχνη βρίσκει τρόπο και ξεμυτάει και λέει ωραία πράγματα. Κάτι πολύ όμορφο που άκουσα πρόσφατα, για παράδειγμα, ήταν η δουλειά του Πέτρου Μάλαμα αυτή την περίοδο.

Για επτά χρόνια συμμετείχες στις συναυλίες του Σωκράτη Μάλαμα, αλλά έκανες και φωνητικά σε ορισμένους δίσκους του. Τι κρατάς από εκείνη την εποχή; Και πώς θα την χαρακτήριζες;

Ήταν από τις πιο ωραίες εποχές μουσικά, ό, τι μου συνέβη σε αυτή την περίοδο των επτά χρόνων. Ήμασταν μια ιδιαίτερη παρέα με όλους τους μουσικούς και ο Σωκράτης είναι ένας ιδιαίτερος τραγουδοποιός με πάρα πολύ όμορφα τραγούδια. Ήταν το πιο θαυμαστό σχολείο, να το πω έτσι. Το «κακό» σε εισαγωγικά είναι ότι τα ξεκίνησα λίγο ανάποδα. Όσο μεγαλώνεις και βάζεις στο δισάκι σου και άλλα πράγματα, ακούσματα, τις προσωπικές σου εμπειρίες μεστώνει η ψυχή, μεστώνει η φωνή και αυτό βγαίνει και στο τραγούδι. Αν τώρα έλεγα τα ίδια τραγούδια, θα τα έλεγα εντελώς διαφορετικά και ακόμα πιο πιστά θα τα υπηρετούσα.

Σήμερα ψάχνουμε τις μουσικές για να τις ακούσουμε ή απλά τις καταναλώνουμε;

Παλιότερα δεν υπήρχαν οι πηγές. Έπρεπε να πας σε ένα δισκοπωλείο να ακούσεις κάτι ή να πας να γράψεις κασέτες, που ήταν  το πιο δημοφιλές και οικονομικό. Προσωπικά θυμάμαι στα δεκαοκτώ μου, άρχισα να μαζεύω κασέτες με μουσικές παραδοσιακές από όλο τον κόσμο. Αργότερα άρχισα να ακούω την εναλλακτική σκηνή της εταιρείας 4AD και στην πορεία ήρθε η λαϊκή μουσική, η ρεμπέτικη. Σήμερα έχουμε τη δυνατότητα να ακούσουμε ό, τι θέλουμε, αυτό είναι ευλογία. Το θέμα από εκεί και πέρα είναι ο καθένας σαν ψυχή, ανάλογα με την παιδεία και τη μουσικότητά του, τι επιλέγει και πώς το φιλτράρει , πώς το ακούει και πώς το χρησιμοποιεί με θετικό τρόπο.

Τα τραγούδια σου έχουν αρκετά χτυπήματα στο ΥouTube. Yπάρχουν και κάποια που όσο και να τα ψάξει κανείς, δεν τα βρίσκει. Μπαίνεις στη διαδικασία να διαβάσεις τα σχόλια από κάτω;

Σπάνια. Όταν θα μπω να ακούσω ένα τραγούδι δικό μου είναι γιατί μπορεί να είμαι στην ανάλογη ψυχολογία και να θέλω να πάρω λίγο το άρωμα από εκείνη την εποχή. Ή να θέλω να ακούσω πώς τραγουδούσα τότε.

«Κρυμμένος θησαυρός της ελληνικής δισκογραφίας», «αυτά είναι τραγούδια» και άλλα τέτοιου τύπου σχόλια. Είναι μια μορφή δικαίωσης αυτό;

Όποιος ψάχνει και θέλει να βρει,  θα βρει αυτό που του ταιριάζει, αυτό που κατανοεί. Γιατί η μουσική είναι γλώσσα ψυχής. Θα πας εκεί που το μέσα σου ακουμπάει όμορφα. Αλλιώς,  αν κάτι σε ταράζει,  δεν θα το ξανακούσεις.

Όσον αφορά τη δικαίωση, ο καθένας έχει το δρόμο του στη ζωή του. Αν συμπίπτουν ο τρόπος που τραγουδάω με το πώς στέκομαι στη ζωή μου και σε κάποιον αυτό αρέσει, είναι ευχής έργον. Υπάρχουν τραγουδιστές που από άποψη θέλουν και μπορούν – γιατί θέλει κουράγια – να είναι διασκεδαστές. Εγώ δεν μπορώ να το κάνω εύκολα. Και οικονομικά να ασφυκτιώ, δε θα το επιλέξω. Θα κάνω κάτι άλλο, γιατί δε με εκφράζει να τραγουδάω τραγούδια και να κάνω τον κόσμο να χορεύει. Δεν είναι κακό, απλώς εμένα δεν μου ταιριάζει. Μου αρέσει η φάση της συναυλίας που ξέρεις ποιον θα πας να ακούσεις. Δεν θα του πεις «πες ένα λίγο πιο ανεβασμένο, ένα λίγο πιο μοντέρνο».

Γι’ αυτό ίσως σε χαρακτηρίζουν ερμηνεύτρια και όχι τραγουδίστρια;

Δε με ενδιαφέρει να παίρνω λεφτά από τον κόσμο, λέγοντας τα ίδια τραγούδια συνέχεια σαν jukebox. Κάθε τραγούδι είναι ένας ξεχωριστός ρόλος. Τον εμπνεύστηκε ένας άνθρωπος μια δεδομένη στιγμή και κουνάει κάποια συναισθήματα, έχει να πει κάτι. Θέλω με τιμιότητα να μπαίνω σε κάθε ρόλο, να τον τραγουδάω αλλά όχι σαν μανιέρα.

Έχεις συνεργαστεί με σπουδαίους καλλιτέχνες. Τι θυμάσαι από τις συνεργασίες σου;

Πραγματικά είχα την τύχη να συνεργαστώ με πολλούς αξιόλογους ανθρώπους. Σίγουρα τώρα θα μου διαφύγουν πολλά όμορφα πράγματα… Θυμάμαι πάρα πολύ έντονα το Μανώλη Ρασούλη, που μου λείπει πολύ έντονα σαν παρέα, σαν τραγουδοποιός, σαν μορφή της πόλης και όλης της Ελλάδας. Μου λείπει η ματιά του στα πράγματα, οι κουβέντες που κάναμε για τη ζωή την ίδια.

Με τον Σωκράτη Μάλαμα επίσης καμιά φορά ξεχνούσα τα λόγια σε καμιά συναυλία. Το πιο θαυμαστό ήταν στο Θέατρο Βράχων που παίζαμε. Κι επειδή μέσα στην καθημερινότητα κοροϊδεύαμε μεταξύ μας τα τραγούδια, είπα στο live «και στη φουφού του σατανά, στάχτη να γίνεις καστανά». Πέφτει μια παύση ενός δευτερολέπτου και λέω «δεν το κατάλαβε ο κόσμος». Και ξαφνικά ξεκινάει ένα κύμα γέλιου από 5.000 άτομα. Από τη μια ντρεπόμουν και από την άλλη γελούσα.

Με τον Καλδάρα και την Τσαλιγοπούλου δουλέψαμε μια περίοδο στη Θεσσαλονίκη, είχαμε πολύ γέλιο, η Ελένη ζεστός άνθρωπος, ο Κώστας χιουμορίστας. Μια σχέση που κάθε βράδυ χτιζόταν μέσα από τη μουσική.

«Τα ρολόγια» ονομάζεται το καινούργιο τραγούδι του Δημήτρη Ζερβουδάκη, που το λέτε μαζί.

Είναι μια κουβέντα που ακόμα είναι στο δημιουργικό της κομμάτι. Κάποια τραγούδια του Δημήτρη ανέκδοτα, όπως είναι «Τα ρολόγια» που γράψαμε, είτε ξαναπαιγμένα που ήδη έχουν ηχογραφηθεί, κάποια στιγμή να γίνουν. Δεν είναι κάτι που το οριοθετήσαμε χρονικά. Το σχέδιο είναι να ανέβουν σιγά σιγά στο ίντερνετ. Και αν υπάρχει ανάγκη να γίνει όλο αυτός ένας δίσκος, θα το δείξει η πορεία. Για μένα δεν έχει σημασία πια να κάνω ένα cd ολοκληρωμένο. Μακάρι να έρχονται στην πόρτα μου τραγούδια που τα καταλαβαίνω και με ακουμπάνε και να τα τραγουδάω.

Τι πρέπει να έχουν τα τραγούδια για να σου μιλήσουν;

Να μου ταιριάζουν, να είναι σαν να τα έγραψα εγώ. Θέλω αυτά που λέει ο στίχος να είναι λόγια που θα τα έλεγα εγώ, όχι τέτοια που απλά θα τα τραγουδήσω και δεν θα με αφορούν.

Γράφεις και δικά σου κομμάτια;

Τελευταία αυτό είναι το σπορ μου. Κάθομαι στο σπίτι με την κιθαρούλα μου και γράφω. Ανέβασε στο YouTube το τραγούδι με τίτλο «Σκοπός», φώναξα τον Σωκράτη και το είπαμε μαζί αυτό το τραγούδι, που είναι ανέκδοτο.

Συνέντευξη στην Κική Μουστακίδου

Πηγή: sarothron.gr

Info

Περισσότερα για τη Μαρία Παπανικολάου

Βρείτε επίσης περισσότερα στο κανάλι της στο YouTube

Πηγή: pancreta