Η σόγια και το καλαμπόκι είναι δύο από τα μεταλλαγμένα προϊόντα που κυκλοφορούν στην παγκόσμια αγορά. Η Greenpeace μας βοηθά με ερωτήσεις και απαντήσεις να εντοπίσουμε τα τρόφιμα που περιέχουν μεταλλαγμένα συστατικά.
Εάν ένα τρόφιμο έχει μεταλλαγμένα συστατικά, είναι υποχρεωτικό να αναγράφεται στην ετικέτα. Η ευρωπαϊκή νομοθεσία (Κανονισμός 1829/2003 & Κανονισμός 1830/2003 για τη Σήμανση και την Ιχνηλασιμότητα μεταλλαγμένων τροφίμων και ζωοτροφών) καθιστά υποχρεωτική τη σήμανση των προϊόντων που περιέχουν μεταλλαγμένα συστατικά.
Αυτό σημαίνει ότι αν κάποιο τυποποιημένο τρόφιμο περιέχει μεταλλαγμένα συστατικά, αυτό πρέπει να αναγράφεται στην ετικέτα του, και συγκεκριμένα στη λίστη λίστα των συστατικών.
Συγκεκριμένα, θα αναγράφεται "περιέχει ή προέρχεται από γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς” ή “αυτό το προϊόν παράγεται από γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς".
Μεταλλαγμένα συστατικά σε τρόφιμα
Υπάρχουν τρόφιμα με μεταλλαγμένα συστατικά στην Ελλάδα και πώς θα ξέρω αν ένα τρόφιμο περιέχει μεταλλαγμένα συστατικά;
Η σόγια και το καλαμπόκι είναι δύο από τα μεταλλαγμένα προϊόντα που κυκλοφορούν στην παγκόσμια αγορά (τα άλλα δύο είναι το βαμβάκι και η ελαιοκράμβη), ενώ παράλληλα αποτελούν σημαντικές πρώτες ύλες στη βιομηχανία τροφίμων.
Περισσότερο από το 60% των τροφίμων περιέχει παράγωγα σόγιας, όπως αλεύρι, πρωτεΐνες, λεκιθίνη (Ε322), φυτικά έλαια, κλπ ή παράγωγα καλαμποκιού, όπως άμυλο, λάδι, αλεύρι, σορβιτόλη (Ε420), γλυκόζη, φρουκτόζη, κ.α. Επομένως, τρόφιμα όπως μπισκότα, σάντουιτς, σοκολάτες ή παιδικές τροφές μπορεί να περιέχουν μεταλλαγμένη σόγια ή καλαμπόκι.
Υπάρχουν τρόφιμα με μεταλλαγμένα συστατικά στην Ελλάδα;
Η έντονη αντίδραση των Ελλήνων καταναλωτών στη χρήση μεταλλαγμένων έχει υποχρεώσει το μεγαλύτερο μέρος της βιομηχανίας τροφίμων στην Ελλάδα να παράγει τρόφιμα χωρίς μεταλλαγμένα συστατικά. Μέχρι σήμερα, ελάχιστα προϊόντα με μεταλλαγμένα συστατικά έχουν βρεθεί στην ελληνική αγορά, τα οποία άλλωστε αποσύρθηκαν άμεσα έπειτα από τις διαμαρτυρίες των καταναλωτών.
Πώς θα ξέρω αν ένα τρόφιμο περιέχει μεταλλαγμένα συστατικά;
Θα το ξέρω γιατί θα το γράφει στην ετικέτα. Η ευρωπαϊκή νομοθεσία (Κανονισμός 1829/2003 & Κανονισμός 1830/2003 για τη Σήμανση και την Ιχνηλασιμότητα μεταλλαγμένων τροφίμων και ζωοτροφών) καθιστά υποχρεωτική τη σήμανση των προϊόντων που περιέχουν μεταλλαγμένα συστατικά Αυτό σημαίνει ότι αν κάποιο τυποποιημένο τρόφιμο περιέχει μεταλλαγμένα συστατικά, αυτό πρέπει να αναγράφεται στην ετικέτα του, και συγκεκριμένα στη λίστα των συστατικών. Συγκεκριμένα, θα αναγράφεται “περιέχει ή προέρχεται από γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς” ή “αυτό το προϊόν παράγεται από γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς”.
Τι θα βλέπαμε ενδεικτικά στην ετικέτα μίας σοκολάτας;
Σοκολάτα γάλακτος, ζάχαρη, αλεύρι, φυτικά λιπαρά, κακαόμαζα , άμυλο αραβοσίτου, γαλακτωματοποιητής: λεκιθίνη σόγιας (παράγεται από γενετικά τροποποιημένη σόγια), κανέλα, πλήρες γάλα σε σκόνη, διογκωτικό: σόδα, αλάτι, βανιλλίνη.
Σοκολάτα γάλακτος, ζάχαρη, αλεύρι, σιρόπι καλαμποκιού (παράγεται από γενετικά τροποποιημένο αραβόσιτο), δεξτρίνη, γλάσο ζαχαροπλαστικής
* Οι παραπάνω ετικέτες είναι ενδεικτικές, δεν προέρχονται δηλαδή από κάποιο συγκεκριμένο προϊόν.
Προσοχή: σε πολλά προϊόντα αναφέρεται στη λίστα των συστατικών ότι περιέχουν τροποποιημένο άμυλο καλαμποκιού. Αυτή η τροποποίηση έχει γίνει με φυσικοχημικό τρόπο και όχι με γενετική μετάλλαξη. Το “τροποποιημένο άμυλο καλαμποκιού” μπορεί λοιπόν να προέρχεται από μεταλλαγμένο καλαμπόκι, μπορεί και όχι.
Προσοχή: Στο παρελθόν εντοπίσαμε σε προϊόν με σήμανση για μεταλλαγμένα, να αναφέρεται ότι «προέρχεται από γενετικά τροποποιημένο αραβόσιτο, με εγκεκριμένη από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα τροποποίηση». Το γεγονός ότι η συγκεκριμένη τροποποίηση είναι εγκεκριμένη, δε σημαίνει τίποτα παραπάνω πέρα από το ότι η κυκλοφορία του συγκεκριμένου προϊόντος είναι νόμιμη. Όπως συμβαίνει όμως με όλα τα μεταλλαγμένα προϊόντα, οι επιπτώσεις τους στην ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον είναι σε μεγάλο βαθμό άγνωστες και απολύτως ανεξέλεγκτες.
Τι μπορείς να κάνεις!
Πριν αγοράσεις κάποιο προϊόν διάβασε προσεκτικά τις ετικέτες με τα ψιλά γράμματα. Αν βρεις μεταλλαγμένο προϊόν σημείωσε τη μάρκα, το όνομα του παραγωγού, τη διεύθυνση του σούπερ-μάρκετ και την ημερομηνία που το εντόπισες, και EEEEDBBBD EEB σχετικά. Επικοινώνησε με τον προϊστάμενο του σούπερ-μάρκετ και απαίτησε να μην εμπορεύονται μεταλλαγμένα προϊόντα. Αν αγοράσεις κατά λάθος κάποιο μεταλλαγμένο προϊόν, επίστρεψέ το και ζήτησε την αντικατάστασή του από μη-μεταλλαγμένο.
Μην ξεχνάς! Η σήμανση των προϊόντων ζωικής προέλευσης δεν προβλέπεται από τη νομοθεσία. Αυτό σημαίνει ότι ο καταναλωτής όταν αγοράζει κρέας, κοτόπουλο, γάλα, τυρί, αβγά ή ψάρι δεν μπορεί να γνωρίζει αν αυτά προέρχονται από ζώα που έχουν τραφεί με μεταλλαγμένους οργανισμούς. Για να καλύψουμε αυτό το κενό στην ενημέρωση του καταναλωτή, δημοσιεύουμε τακτικά τον Οδηγό Καταναλωτών για τα ζωικά προϊόντα στην ελληνική αγορά.
Υπάρχει κάποιο προιόν με μεταλλαγμένα συστατικά αυτή τη στιγμή στην αγορά;
Οι άνθρωποι της Greenpeace έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά και διαβάζουμε προσεκτικά τις ετικέτες των τροφίμων πριν τα αγοράσουμε. Αυτή την περίοδο δεν έχουμε εντοπίσει στην ελληνική αγορά κάποιο τρόφιμο με σήμανση για μεταλλαγμένα. Αν βρείτε εσείς κάποιο τέτοιο προϊόν, ÝÝÝÝÝÚÚÚÚÝ ÝÝÚ κι εμείς θα επικοινωνήσουμε άμεσα με την εταιρία παραγωγής ή εισαγωγής για να ζητήσουμε την άμεση απόσυρσή του, και θα ενημερώσουμε σχετικά τους καταναλωτές.
Τι άλλο μπορείς να κάνεις;
Η Greenpeace κάνει συχνά δειγματοληπτικούς ελέγχους και αναλύσεις σε ανεξάρτητα εργαστήρια, για να εξακριβώσει αν υπάρχουν προϊόντα με μεταλλαγμένα συστατικά στην αγορά χωρίς την προβλεπόμενη από το νόμο σήμανση. Οι αναλύσεις αυτές είναι δυνατές μόνο με τη δική σου βοήθεια. Υποστήριξε τη δράση μας.
Πηγή: pancreta